Lan eta Funtzio Publikoko Ministerioek telelanaren lege-erregulazioan aurrera egin dute
CCOOk ordezkaritza duen esparru guztietan lan egiten du, telelana arautuko duen erreferentziazko lege-esparru bat definitzeko helburuarekin. Esparru hori, kasu askotan, modu irregularrean eta gutxieneko baldintza batzuk bete gabe aplikatu da, UPV/EHUn ere bai.
Ekainaren 22an amaitu zen kontsulta publikorako epea, herritarren, erakundeen eta elkarteen iritzia jasotzeko, eta telelana egiteko baldintzak aldatzeko eta prestatzeko arau-proiektu bat egiteko xedez, Lan eta Gizarte Ekonomia Ministerioak ekainaren 26an ireki zuen entzunaldiaren eta jendaurreko informazioaren izapidea, arau-proiektu hau egin aurretik.
Orain, arau-proiektura jo eta egokitzat jotzen diren ekarpenak egin daitezke, zuzenean, eskubide eta interes legitimoen titular diren herritar gisa, edo haiek ordezkatzen dituzten erakunde edo elkarteen bidez, bai eta beste pertsona edo erakunde batzuen bidez ere.
Hona hemen lege-proiektuaren alderdirik nabarmenenak:
A. Urrutiko lana itzulgarria eta borondatezkoa izatea, bai langilearentzat, bai enplegatzailearentzat. Prestazio-modalitate hori idatziz jaso behar da akordio batean, eta bertan adierazi behar dira, batetik, hitzartutako urrutiko lana (kontsumigarriak eta elementu higigarriak barne) egiteko behar diren bitarteko, ekipo eta tresnen inbentarioa, eta, bestetik, urrutiko zerbitzuak emateagatik langileak izan ditzakeen zuzeneko eta zeharkako gastu guztiak konpentsatzeko mekanismoa. Langilearen lan-ordutegia ere sartu behar da, eta, hala badagokio, prestasun-arauak, presentzia-lanaren eta urrutiko lanaren arteko banaketa, urrutiko langilea atxikita dagoen enpresaren lantokia, ohiko lantokia, enpresak jarduera kontrolatzeko bitartekoak eta akordioaren epea edo iraupena.
B. Enplegu-baldintzak: telelangileek enpresaren lokaletan lan egiten duten antzeko langileen eskubide berberak dituzte. Eskubide horiek legeriak eta hitzarmen kolektibo aplikagarriek bermatzen dituzte. Akordio espezifikoak beharko dira telelanaren berezitasunak kontuan hartzeko.
C. genero-estereotipoak eta -rolak: urrutiko langileekin alderatuta, zaintza-rolak eta genero-estereotipoak ez betikotzeko moduan jokatu beharko du enpresak.
D. Lan eta atseden-denborak. Lan-denbora eta deskonexiorako eskubidea bereziki garrantzitsuak dira urrutiko lana egiten duten pertsonen kasuan. Hori horrela da ordutegi-malgutasunak eta urrutiko lanaren izaerak berak bizitza profesionalaren eta bizitza pertsonalaren arteko mugak lausotzen dituztelako. Bi eremu horiek bereizten direla bermatzeko, beharrezkoa da urrutiko langilearen ordutegia argi eta garbi identifikatuta egotea akordio batean, hargatik eragotzi gabe langileak hura aldatzeko duen eskubidea, akordio horretan ezarritako mugen eta baldintzen barruan.
E. Jardueraren kontrola. Enpresak langilearen jarduera modu intentsiboan eta etengabean kontrolatzea haren intimitaterako eskubidearen mende dago, neurriz kanpokoa delako. Beraz, ezingo da urrutiko lanean ere erabili. Lan-jardueraren kontrol teknologikoko mekanismoek egokitasunaren, beharraren eta proportzionaltasunaren hiru baldintzatzaileak errespetatu behar dituzte.
F. Datuak eta bizitza pribatuaren esparrua babestea. Enpresaburuari dagokio telelangileak helburu profesionaletarako erabili eta prozesatutako datuen babesa bermatzeko beharrezko neurriak hartzea.
G. Osasuna eta segurtasuna. Enpresaburua da telelangilearen osasunaren eta segurtasun profesionalaren erantzulea, 89/391/EEE Zuzentarauaren eta zuzentarau espezifikoen, legeria nazionalen eta hitzarmen kolektibo egokien arabera. Urrutiko lanean, prebentzio-betebeharrek zuzeneko lanean duten irismen bera dute, baina argi dago berezitasun edo zailtasun gehigarri batzuk daudela. Alde batetik, arrisku espezifikoak eta bereiziak daude, hala nola sedentarismoaren eta bistaratze-pantailen erabilera intentsiboaren ondoriozkoak, edo isolamendu-baldintzak eta gailu digitalen erabilera, arrisku psikosozialak eguneratzea ekar dezaketenak, estres teknologikoa edo mendekotasun teknologikoak barne. Horrenbestez, enpresak kontuan hartu behar du urrutiko zerbitzuak emateko baldintza bereziek eragin berezia dutela, bai egin beharreko arriskuen ebaluazioan, bai neurrietan.
B. Enplegu-baldintzak: telelangileek enpresaren lokaletan lan egiten duten antzeko langileen eskubide berberak dituzte. Eskubide horiek legeriak eta hitzarmen kolektibo aplikagarriek bermatzen dituzte. Akordio espezifikoak beharko dira telelanaren berezitasunak kontuan hartzeko.
C. genero-estereotipoak eta -rolak: urrutiko langileekin alderatuta, zaintza-rolak eta genero-estereotipoak ez betikotzeko moduan jokatu beharko du enpresak.
D. Lan eta atseden-denborak. Lan-denbora eta deskonexiorako eskubidea bereziki garrantzitsuak dira urrutiko lana egiten duten pertsonen kasuan. Hori horrela da ordutegi-malgutasunak eta urrutiko lanaren izaerak berak bizitza profesionalaren eta bizitza pertsonalaren arteko mugak lausotzen dituztelako. Bi eremu horiek bereizten direla bermatzeko, beharrezkoa da urrutiko langilearen ordutegia argi eta garbi identifikatuta egotea akordio batean, hargatik eragotzi gabe langileak hura aldatzeko duen eskubidea, akordio horretan ezarritako mugen eta baldintzen barruan.
E. Jardueraren kontrola. Enpresak langilearen jarduera modu intentsiboan eta etengabean kontrolatzea haren intimitaterako eskubidearen mende dago, neurriz kanpokoa delako. Beraz, ezingo da urrutiko lanean ere erabili. Lan-jardueraren kontrol teknologikoko mekanismoek egokitasunaren, beharraren eta proportzionaltasunaren hiru baldintzatzaileak errespetatu behar dituzte.
F. Datuak eta bizitza pribatuaren esparrua babestea. Enpresaburuari dagokio telelangileak helburu profesionaletarako erabili eta prozesatutako datuen babesa bermatzeko beharrezko neurriak hartzea.
G. Osasuna eta segurtasuna. Enpresaburua da telelangilearen osasunaren eta segurtasun profesionalaren erantzulea, 89/391/EEE Zuzentarauaren eta zuzentarau espezifikoen, legeria nazionalen eta hitzarmen kolektibo egokien arabera. Urrutiko lanean, prebentzio-betebeharrek zuzeneko lanean duten irismen bera dute, baina argi dago berezitasun edo zailtasun gehigarri batzuk daudela. Alde batetik, arrisku espezifikoak eta bereiziak daude, hala nola sedentarismoaren eta bistaratze-pantailen erabilera intentsiboaren ondoriozkoak, edo isolamendu-baldintzak eta gailu digitalen erabilera, arrisku psikosozialak eguneratzea ekar dezaketenak, estres teknologikoa edo mendekotasun teknologikoak barne. Horrenbestez, enpresak kontuan hartu behar du urrutiko zerbitzuak emateko baldintza bereziek eragin berezia dutela, bai egin beharreko arriskuen ebaluazioan, bai neurrietan.
H. Lana antolatzea. Legeriaren, hitzarmen kolektiboen eta aplikatu beharreko lan-arauen esparruan, telelangileari dagokio bere lan-denboraren antolaketa kudeatzea.
I. Prestakuntza. Telelangileak zuzeneko lana egiten duten antzeko langileen prestakuntza eta aukera berberak ditu karrera profesionalerako.
J. Telelangileen eskubide kolektiboak. Enpresako lokaletan lan egiten duten langileen eskubide kolektibo berberak dituzte. Ezin izango da oztopatu langileen legezko ordezkaritzarekin komunikazioa izatea.
K. Urrutiko lanari lotutako bitartekoak eta gastuak bere gain hartu behar ditu enpresak. Batetik, zerbitzua emateko behar diren bitarteko guztiak (instalazioa eta mantentzea) urrunetik lan egiten duen pertsonari zuzenduz; eta, bestetik, lan-modalitate horren ondorioz sortzen diren zuzeneko zein zeharkako gastuengatik langileari nahitaez eman beharreko konpentsazio osoaren bidez. Zeharkako gastuei buruzko aipamenak barne hartzen du, lege honetan, langileak egiten dituen erabilera- eta kontsumo-gastuen zati proportzionala, edo lanaren ondorioz izan dezakeen beste edozein.
L. Langileak bere ordutegiaren zati bat negoziatu ahal izango du, bere lehentasunen arabera, baina enpresak prestasun-tarte batzuk eta egun edo ordu kopuru bat ezarri ahal izango ditu, eta langileak aurrez aurre joan beharko du ohiko lantokira.
M. Urrutiko langileari aurrez aurreko langileei aitortzen zaizkien kontziliazio-eskubide berberak bermatu behar zaizkio (baimenak eta egokitzeko eskubideak barne).
N. Telelana lehentasunez eskuratzea: bularra ematen ari diren amak, 12 urtetik beherako seme-alabak zaintzeko ardura duten gurasoak edo ikasketa akademikoak egiten ari direla egiaztatzen duten pertsonak. Aurreproiektuak, halaber, atea irekitzen du langile batek "ezinbesteko" telelana egiteko aukera izan dezan, odolkidetasuneko bigarren mailara arteko senideren bat zaindu behar izanez gero.
I. Prestakuntza. Telelangileak zuzeneko lana egiten duten antzeko langileen prestakuntza eta aukera berberak ditu karrera profesionalerako.
J. Telelangileen eskubide kolektiboak. Enpresako lokaletan lan egiten duten langileen eskubide kolektibo berberak dituzte. Ezin izango da oztopatu langileen legezko ordezkaritzarekin komunikazioa izatea.
K. Urrutiko lanari lotutako bitartekoak eta gastuak bere gain hartu behar ditu enpresak. Batetik, zerbitzua emateko behar diren bitarteko guztiak (instalazioa eta mantentzea) urrunetik lan egiten duen pertsonari zuzenduz; eta, bestetik, lan-modalitate horren ondorioz sortzen diren zuzeneko zein zeharkako gastuengatik langileari nahitaez eman beharreko konpentsazio osoaren bidez. Zeharkako gastuei buruzko aipamenak barne hartzen du, lege honetan, langileak egiten dituen erabilera- eta kontsumo-gastuen zati proportzionala, edo lanaren ondorioz izan dezakeen beste edozein.
L. Langileak bere ordutegiaren zati bat negoziatu ahal izango du, bere lehentasunen arabera, baina enpresak prestasun-tarte batzuk eta egun edo ordu kopuru bat ezarri ahal izango ditu, eta langileak aurrez aurre joan beharko du ohiko lantokira.
M. Urrutiko langileari aurrez aurreko langileei aitortzen zaizkien kontziliazio-eskubide berberak bermatu behar zaizkio (baimenak eta egokitzeko eskubideak barne).
N. Telelana lehentasunez eskuratzea: bularra ematen ari diren amak, 12 urtetik beherako seme-alabak zaintzeko ardura duten gurasoak edo ikasketa akademikoak egiten ari direla egiaztatzen duten pertsonak. Aurreproiektuak, halaber, atea irekitzen du langile batek "ezinbesteko" telelana egiteko aukera izan dezan, odolkidetasuneko bigarren mailara arteko senideren bat zaindu behar izanez gero.
Arau-proiektu horrekin batera, Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutuaren Legearen testu bategina onartzen duen 5/2015 Legegintzako Errege Dekretua ere aldatuko da. Une honetan, Lurralde Politikako eta Funtzio Publikoko Ministerioa lanean ari da 47 bis artikulua sartzeko, "Zerbitzua emateko modalitateei" buruzkoa. Bertan, zerbitzu ez-presentziala telelanaren bidez emateko modalitatea jasotzen da. Eta, ildo beretik, litekeena da lan-errealitate horren garapen autonomikoa gertatzea.
CCOOk defendatzen du, lan-jarduera emateko modalitatea alde batera utzita (presentziala edo telelana), langileen eskubideak errespetatu behar direla. Azpimarratu nahi dugu UPV/EHUko plantillaren lan-baldintzetan eragina duen edozein neurri bere legezko ordezkaritzarekin negoziatu eta adostu behar dela.
CCOOk defendatzen du, lan-jarduera emateko modalitatea alde batera utzita (presentziala edo telelana), langileen eskubideak errespetatu behar direla. Azpimarratu nahi dugu UPV/EHUko plantillaren lan-baldintzetan eragina duen edozein neurri bere legezko ordezkaritzarekin negoziatu eta adostu behar dela.
CCOO
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina