UNIBERTSITATEEN MAHAI SEKTORIALA ERATUA

2022ko ekainaren 29an, Unibertsitate Ministerioan sindikatu nagusiak deitu ditugu Unibertsitateen Mahai Sektoriala eratzeko. Mahai hori eratzea CCOOren eskaera historikoa izan da.

Ministerioa prest agertu da Estatuko unibertsitateei eragiten dieten etorkizuneko gaietarako denboran iraungo duen Negoziazio Mahaia izateko. Negoziazioko lehen gaia Irakasle eta Ikertzaileen Estatutua (EPDI) izango da. Horretarako, Ministerioak lan-egutegi bat proposatu du heldu beharreko gaiekin (administrazio-egoerak, funtzioak eta dedikazioa, langileen mugikortasuna, soldata-eredua, egiaztapena eta hautaketa-prozesuak) eta jarraitu beharreko metodologia batekin.
CCOOk positibotzat jo zuen Mahaia eratzea, urteak baitzeramatzan eskatzen, baita EPDIaren negoziazioa gainditzeko borondatea ere. 2011n lortutako akordioa erreferentziatzat hartzea ere baloratzen dugu, nahiz eta estatutu hark azkenean aurrera egin ez. Jakina, eguneratu eta testuinguruan kokatu beharko da, 11 urte igaro baitira negoziatu zenetik.

CCOOk Ministerioak hasieran adierazitakoak baino gai gehiago sartzea proposatu du, hala nola kontziliazioa eta erretiroak, eta, horren aurrean, Ministerioa irekita agertu da. 

Ez zaigu hain positiboa iruditzen hartzen diren erabakiak Funtzio Publikoaz jabetzearen mende geratzea. Estatuko beste erakunde batzuek, hala nola Funtzio Publikoak edo Ogasunak, proposamenekin ados egon behar izatea guztiz zentzuzkoa izan daitekeen arren, gure ustez egokiena izango litzateke negoziazio-mahaiarekin bat egitea. Bestalde, EPDIren negoziazioa LOSUren garapen parlamentarioak baldintzatu dezake.

Uztaileko azken asterako dei egin digute irakasle eta ikertzaileen eskubideei eta betebeharrei buruzko negoziazioari ekiteko.

CCOOk espero du eta nahi du EPDIren negoziazioa baliagarria izatea irakasle eta ikertzaileen karrera profesionala argi eta garbi bultzatzeko, eskubideetan aurrera egiteko eta irakasle eta ikertzaileen lanbidea duintzeko.   

 

ZIENTZIA LEGEA: AURRERAPEN GARRANTZITSUAK

Atzo, osteguna, Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzaren Legearen erreforma onartu zen Diputatuen Kongresuko osoko bilkuran, eta CCOOko ordezkariek elkarretaratzea egin genuen talde parlamentarioei eskatzeko lagundu zezatela ikerketaren arloko lan-prekarietatearen aurkako borroka horretan. Legeak jaso duen babesa nabarmendu nahi dugu, ez baitu aurkako botorik izan.

 

Ekainaren 8an, Zientzia Batzordeak errefusatu egin zituen ikerketako langileen lan-baldintzak hobetzeko zuzenketa gehienak, baina atzo horietako lau onartu ziren, sindikatuarentzat garrantzi handikoak.

Gure ustez, Zientziaren Legean egindako aldaketak aurrerapauso garrantzitsuak dira ikerketa-sistema publikoaren prekarietatearen aurka eta eskubideak zabaltzearen aurka. Bereziki nabarmendu nahi dugu 59. zuzenketa, Europako funtsekin egindako proiektuetan lan egiten duten ikertzaileak mugarik gabe kontratatzeko betebeharra jasotzen duena, aldi baterako kontratazioa Berreskuratze, Eraldaketa eta Erresilientzia Mekanismoaren funtsekin finantzatutako proiektuetara soilik mugatuz. Horrek Lan Erreformaren 5. xedapen gehigarria aldatzen du, Europako proiektu lehiakor guztiak prekarioan kontratatzeko aukera ematen baitzuen, eta ikerketaren sektorean Lan Erreformaren aplikazio integrala bermatzen du. Aldaketa horiek direla eta, UPV/EHUk arau berrira egokitu beharko du kanpo-finantzazioa izango duten ikertzaileak kontratatzeko egin berri duen araudia. Araudi hori martxoaren amaieran onartu zen gobernu-kontseiluan, eta dagoeneko zaharkituta dago.

Bestalde, atea irekitzen zaio ikerketako langile guztientzat karrera profesionala garatzeari, gaur egun langile mota jakin batzuetara mugatuta baitago, ikertzaile funtzionarioetara, I+G+Bko teknikariak eta kudeaketako langileak eta lan-kontratudun ikertzaileak kanpoan utzita. Osasun-ikerketako langileen karrera profesionalaren garapena ere onartzen da.

 

Era berean, gogorarazi nahi dugu negoziazio kolektiboko prozesuan eta Zientzia eta Teknologia Ministerioarekin lankidetzan egindako ondorengo lanean aldaketa nabarmenak lortu zirela, hala nola doktoratu aurrekoentzako eta doktoratu ostekoentzako kontratua amaitzeagatiko kalte-ordaina [1], ikerkuntza-lan guztia merezimendu gisa aintzatestea bosturtekoetan, doktoretza aurreko eta doktoretza ondoko kontratu guztiak hitzarmen kolektiboetan sartzea eta lan-arloko erreformarekin lotutako kontratazio mugagabea [2].

 

Orain, Legebiltzarreko tramitazioa amaitzea eta araua erabat aplikatzeko lan handia egitea falta da. Tamalez, doktoratu aurreko ikertzaileen soldata-baldintzak hobetzea ez da sartu legean Diputatuen Kongresuan, edo langile guztiei ez zaie ireki ikertzaile finkatuaren ziurtagiria (bikaintasun-programetarako bakarrik).

 Horregatik, CCOOk borrokan jarraituko du eta legea Senatuan izapidetzean hobekuntzak sartzeko eskatzen jarraituko du.  SAIATUKO GARA!!! 

CCOO, ikerketaren alde!EAEko eta Estatuko I+G+b arloan lan duinak egiteko

 

Atzera pausu bat ere ez!

AFILIATU! KOMENI ZAIZU

Gaur egun Euskadin lan egiten duzu, eta bihar? CCOOk nahi duen tokian zaudela defendatuko zaitu.

94 601 2437

ccooupv-bi@ehu.eus

 

LOSU MINISTRO KONTSEILUAN: ETSIGARRIA

Joan den asteartean Ministroen Kontseiluak onartutako LOSUren aurreproiektuak oso testu desilusionagarria utzi digu.

CCOO oso atsekabetuta dago PSOE-UP koalizio-gobernuko Ministroen Kontseiluak onartutako Unibertsitate Sistemaren Lege Organikoaren Aurreproiektuarekin, ez baitu benetako apustua egiten unibertsitate publikoaren alde. Unibertsitate Ministerioak aurrez argitaratutako dokumentu guztietan unibertsitate publikoetako langileak lehentasunezko sektoretzat jo dira enplegu publikoaren plangintzari dagokionez, baina onartutako aurreproiektuan paragrafo hori ezabatu da. Horrek pentsarazten digu Gobernuak ez duela inolako konpromisorik hartu nahi unibertsitate publikoekin, nahiz eta onartu haien plantillek prekarizazio eta behin-behinekotasun handia izan dutela birjarpen-tasak aplikatzearen ondorioz.

CCOOek oraindik ez du ezagutzen aurkeztutako aurreproiektuarekin batera aurkeztu behar den memoria ekonomikoa, eta zalantzan jartzen jarraitzen du noiz lortuko den BPGren % 1eko inbertsio publikoa (finantzaketari buruzko erreferentzia bakarra), kontuan hartuta Unibertsitate Ministerioak berak ez duela eperik ezartzen, Unibertsitate Politikaren Konferentzia Orokorraren esparruan (Estatuak eta autonomia-erkidegoek bakarrik parte hartzen dute bertan), unibertsitate-sistema publikoaren finantzaketa aipatutako helburua lortu arte handitzeko plana ezarriko duen batzorde bat eratzeko. 

Ezin dugu ulertu, ezta ere, demokrazia ezarri zenetik bere buruari aurrerakoi eta sozialena deitzen dion gobernuak, esparru jakin batzuetan elkarrizketa soziala eta negoziazio kolektiboa bultzatu dituenak, nola saihesten duen behin eta berriz estatuko irakasleen kidegoetako langileen eskubide hori (unibertsitateko irakasle titularrak eta katedradunak). Ogasun eta Funtzio Publikoko Ministerioak baztertu egin ditu irakasle horiek Administrazio Publikoen Negoziazio Mahai Orokorretik eta haien mahai delegatuetatik, eta Unibertsitate Ministerioak baztertu egin ditu, ez baitu Unibertsitateen Mahai Sektoriala sortu. Beste profesional batzuek, beren eginkizunengatik eta jardunagatik, tratamendu bereizia merezi dute; hala, Osasuneko, Justiziako edo unibertsitatez kanpoko Hezkuntzako Mahai Sektoriala dago. Hala ere, unibertsitateko irakasle eta ikertzaile funtzionarioek (41.500 irakasle baino gehiago) beren soldata, karrera profesionala eta lan-baldintzak Errege Dekretuetan, autonomia-erkidegoetako lege-garapenetan edo kanpoko kalitate-agentzietan arautzeko eskubidea dute. Unibertsitate Ministerioak ukatu egin du Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutuaren Legearen (TREBEP) testu bategina unibertsitateko irakasle funtzionarioen esparruan aplikatzea. 

Eta zer esan Ministerioak egiten duen iruzurrezko kontabilitateaz, behin-behinekotasuna % 8ra murrizteari dagokionez, unibertsitateko irakasleen ia % 19 zenbaketatik kanpo uzten baititu, irakasle laguntzaile doktoreek (irakasle atxikiak) eta osasun-zientzietako irakasle elkartuek osatua. Azken kolektibo horri, gainera, zigorra ezartzen zaio kontratu motari dagokionez; izan ere, azken xedapenetako bigarrenean adierazten da bere kontratuen araubidea aldi baterakoa izango dela, eta gainerako irakasle elkartuek kontratu mugagabeak izango dituztela. Are gehiago, Ministerioak beste administrazio publiko batzuen zerbitzura dauden langileen bateraezintasunari buruzko Legea ere aldatzen du, irakasle elkartu gisa irakaskuntza-arloan lanpostuak bete ahal izateko (azken xedapenetako lehena).

Zaila egiten zaigu ulertzea LOSUen aurreproiektuaren azken xedapenetatik laugarrena sartu dela, Osasun Publikoari buruzko Lege Orokorra aldatzen duena, Psikologo Sanitario Orokorraren lanbiderako gaikuntza-tituluak bete beharreko baldintza akademikoak ezartzeko.

Ez dakigu Ministerioak akatsik egin duen bereizitako irakasleak barne-sustapeneko prozesuen bidez zortzigarren xedapen iragankorrean jasotako egonkortze-prozesuetan sartzean. Paradoxikoa da hori izatea batzordeek ebaluatuko ez duten irakasle bakarra.

Legean agertzen den beste elementu bat da autonomia-erkidegoek berezitasun akademikoak dituzten beste unibertsitate publiko batzuk sortu ahal izatea. Uste dugu Menendez Pelayo Nazioarteko Unibertsitatearen antzekoak direla, xedapen gehigarri berean jasotzen baitira, hirugarrenean, baina ez dakigu zer gerta daitekeen azkenean.

Gainera, aurreko komunikatuetan adierazi dugun bezala, CCOOren proposamen asko ez dira kontuan hartu (finantzaketa-neurriak, karrera akademiko horizontal eta bertikala ezartzea, irakasleen akreditazioen erabateko onarpena agentzia autonomikoen eta ANECAren artean).

CCOOren ustez, Unibertsitate Ministerioak aurkeztutako Legea ez da unibertsitateak merezi eta behar duena, baizik eta presio-talde zehatzen eskaerei erantzuten diela dirudi. Fase hori amaituta, CCOOk Ministerioak hobekuntza-proposamentzat hartu ez dituen zuzenketak aurkeztuko dizkie talde parlamentarioei. Argi geratu da, Zientziaren Legearen aldaketa Legebiltzarrean izapidetzean eta Ministroen Kontseiluak OSALen aurreproiektua onartzean, gobernu honek ez duela goi-mailako hezkuntzaren alde egiten, ezta zientziaren alde ere, eta are gutxiago hura garatzen duten langileen alde. Lege horiekin oso zaila izango da unibertsitateak ekoizpen-eredua aldatzen laguntzea.

 

MUFACEKO BERRIKUNTZAK

CCOOn UPV/EHUko irakasle eta ikerlari funtzionarioez arduratzen gara; horregatik, zuri eragiten dizuten gaien berri ematen dizugu, bai UPV/EHUn, bai estatuan. Gaur, gai honi buruz aurreko komunikatutik egin ditugun aurrerapenen berri emango dizugu [1].

Ekainaren 14an, MUFACEren Kontseilu Nagusia egin zen (laugarrena Ogasun eta Funtzio Publikoko Ministeriokoa da, eta bigarrena 2022koa). Bertan, hainbat gai jorratu ziren: MUFACEren 2021eko memoria, higiezinen enkantea, aldi baterako ezintasun-egoerak aitortzeko eta kontrolatzeko prozeduraren berezitasunak arautzen dituen agindua, haurdunaldiko eta edoskitze naturaleko arriskua, mutualisten deialdiaren deialdiko azterlana, mutualismo administratiboaren deialdiari dagokionez.

 

CCOOtik proposamen-diskurtsoarekin esku hartu genuen, baina, era berean, agerian utzi genituen itunpeko erakundeek ematen duten zerbitzuaren defizitak, hondatze progresiboa eta mutualisten kexak:

1. Beste behin ere, agerian jartzen dugu mutualistek kexa ugari dituztela zentro-, mediku- eta espezialitate-kopurua murriztearen ondorioz, mutualistek zerbitzu okerragoa jaso dezaten eta, inoiz gertatu ez den bezala, itxaron-zerrendak handitu daitezen. Agerian uzten dugu aseguru pribatuetan gertatzen den diskriminazioa; izan ere, Mufacekin hitzartutako konpainia bateko kide zarela esaten baduzu, ez dute zerbitzu bera eskaintzen, eta ez da denbora bera eskaintzen. Azken batean, salatzen dugu kontzertuaren enpresa emakidadunetatik ematen ari den zerbitzua nabarmen hondatzen ari dela, eta ziurtatzen dugu CCOOk jarraituko duela mutualitate-funtzionarioen eskubide hori defendatzen eta kalitatezko osasun-laguntza eskatzen, zerbitzua erabiltzen dutenei tratu duina eta gizatiarra bermatuko diena, ez garelako zenbakiak, pertsonak baikara. Eta, era eztabaidaezinean adierazten dugu, CCOOren iritziz, konponbidea Estatuak ekarpen handiagoa egitea dela, erakundeak bete behar dituen osasun- eta gizarte-politikak berreskuratzeko eta garatzeko, eta mutualistentzako eta onuradunentzako arreta etengabe hobetzeko.

2. Beste behin ere adierazi dugu ez gaudela ados koordainketa farmazeutikoaren gaiarekin; gure ustez, gai hori sistema orokorrera homologatuz konpondu beharko litzateke, eta, ondorioz, Estatuak finantzatu beharko luke. Eskatzen dugu 2017an ordezkari sindikalen eta zuzendaritza-taldearen artean eratutako lantaldea berraktibatzea, koordainketaren balizko erreforma bat ikusteko.
3. Berriz ere azpimarratu genuen mutualistentzako laguntzak berrikusi eta eguneratu behar zirela. Gai horretan, batzorde bat sortzea proposatu genuen, prestazio guztiak berreskuratzeko eta hobetzeko neurriak aztertu, aztertu eta proposatzeko. 4. Erakunde sanitarioa aldatzeko bi aldiak itzultzeko eskaera helarazten dizugu berriro, eta hala egiten jarraituko dugu.

5. Berriro diogu errezeta elektronikoaren ezarpena bizkortu behar dela, begi bistakoak baitira haren abantailak: historia farmakoterapeutikoaren jarraipena eta profesional preskriptoreen lana errazten ditu; pazienteari irisgarritasuna eskaintzen dio bere tratamenduei dagokienez; kontsulten joan-etorria murrizten du eta pazienteek agindutako tratamenduekiko duten leialtasunaren jarraipena edo kontrola errazten du. Aitortzen dugu 2020a, pandemiarekin, inflexio-puntu bat izan zela, osasun-sistema publikoaren (e-errezeta publikoa) bidez osasun-laguntzaren prestazioa jasotzen duen kolektibo babestu osoari modu arrakastatsuan ezartzea arinduz. Hala ere, erakunde pribatuekin hitzartutako osasun-laguntza (e-errezeta itundua) jasotzea erabaki duen kolektiboaren eremuan, Kantabrian eta, berriki, Asturiasen bakarrik jarri da martxan.

 

CCOOk funtzionario mutualisten eskubide hori defendatzen jarraituko du, osasun publikoaren kalitate-maila bereko osasun-laguntza bermatzeko exijituz.

 

 CCOO, funtzionarioen alde!

Atzera pausu bat ere ez!

 

AFILIATU! KOMENI ZAIZU

94 601 2437

ccooupv-bi@ehu.eus

 

 

 

ENERGIA ETA LAN-BALDINTZAK. BATERATU EGIN DAITEZKE.

Sindikatuen presioaren ondorioz, ekainaren 3ko bileran EHUk energia aurrezteko neurriak negoziatzea onartu zuen. CCOOk salatu du orain arte hartutako neurriak ez direla eraginkorrak, ez direla negoziatu eta, gainera, langileen lan-baldintzen aurkako erasoak direla. Beraz, negoziatzeko eta akordioak lortzeko unea da.

Gai honi buruz aurreko komunikatuan adierazi genuen bezala [1], sindikatu honen neurrien proposamena Estatuko Administrazio Orokorraren eta Estatuko sektore publiko instituzionaleko erakundeen energia aurrezteko eta eraginkortasunerako neurrien Planean oinarritzen da. Plan hori maiatzaren 26an argitaratu zen BOEn. Plan horrek, jada eginda, kostu txikiko neurriak azpimarratzen ditu, azkar ezartzekoak eta berehalako eragina izan dezaketenak. GJHekin eta sindikatu honen filosofiarekin bat datozen proposamen osagarri batzuk ere sartu ditugu. Gainera, berriro diogu, benetako negoziaziorik ez dagoen bitartean, errektoreak abuztuko ikastetxeen itxierari buruz emandako ebazpena kentzeko, eta CCOOk itxiera horren aurkako errekurtsoa jarri du [2].

 

Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu energia aurrezteko neurriak ezartzeak ez duela zertan kontraesanean egon unibertsitateko langileen lan-baldintzak eta eskubideak mantentzearekin [3]. Errektoreak AZPko langileekin egindako bileretan izandako diskurtsotik urrun (badirudi ez dela bildu nahi izan irakasle eta ikertzaileekin), non bi gai horiek aurrez aurre aurkezten dituen, CCOOtik uste dugu posible dela energia aurreztea eta lan-baldintzak hobetzea uztartzea. Horren adibide garbia da AZPrako telelaneko akordio berri baten negoziazioa, sindikatuok hainbeste denbora eskatzen ari garena eta administrazioak saihestu egiten duela dirudiena [4]. Neurri horrek, lantokien kudeaketa hobetzearekin eta zentroetako instalazioen erabilera arrazionalizatzearekin batera, nabarmen aurreztea ekar lezake. Gainera, errektoreari gogorarazi behar diogu GZH-8ak "guztiontzako lan duina" aipatzen duela. Beraz, ez ditugu gure lan-baldintzak hondatu behar, ez da beharrezkoa.

Bigarrenik, ez dugu neurri horiek unibertsitatearentzat ekar dezaketen aurrezpen ekonomiko eta energetikoan soilik oinarritu behar; aitzitik, haratago begiratu behar dugu, eta maila globalean izan dezaketen eragin ekologiko eta energetikoa aztertu. Adibidez, telelanak dakarren lekualdatzeetan erregai fosilak aurreztea, edo edozein produktu fabrikatzeak berez dakarren energia-kostua (adibidez, eguzki-plaka bat, LED luminaria bat, ordenagailu bat). Adibide horiek ez dute eraginik UPV/EHUren faktura energetikoan, baina kontuan hartu beharko liratekeen gastu energetikoa eta ekoizpenean emisioak eragiten dituzte. Erakunde publiko eta erreferente sozial gisa, ez genituzke gai horiek alde batera utzi behar. Horregatik, zaharkitze programatuaren aurka borrokatzeko eta unibertsitate honetako baliabideak murriztu, berrerabili, konpondu eta birziklatzeko neurriak ere proposatzen ditugu (GJH-12).

CCOOn uste osoa dugu kudeatzeko lan zaila dugula aurrean, eta lan handia egingo dugula aurrera ateratzen. Baina egungo egoera ez da lausengarria, eta badirudi energia-eskasiaren mehatxua ez dela egoeraren araberakoa. Gero eta gehiago dira energia-baliabideen urritasunaz ohartarazten gaituzten ahots adituak, eta, gainera, Ukrainako gerrak katalizatzaile gisa jokatu du. Horregatik, lehenbailehen jardun behar dugu, aurrean ditugun erronkak onartu eta gure energia-beharrak murrizteko neurriak hartu behar ditugu, aldi berean langileen lan-baldintzak errespetatuz (edo hobetuz). Ez dira bateraezinak. Sindikatuekin hitz egiteko, pedagogia egiteko eta helburu bera lortzeko alde guztiak asebeteko dituzten neurriak adosteko unea da.

 

Hemen dituzu CCOOk UPV/EHUri aurkeztu dizkion proposamenak.

Jarraian, UPV/EHUko energia-xahuketaren adibide batzuk azalduko ditugu. Lagin txiki bat da, baina argi dago eremu askotan lan egin daitekeela lan-baldintzak ukitzen hasi aurretik.

 

AZKEN BERRIKUNTZAK LOSUN

 

LOSUren aurreproiektuan egin diren azken aldaketak ekarriko dizkizuegu Legebiltzarrera sartu aurretik. Ministerioak azken orduko aldaketak proposatu ditu unibertsitateko plantillen behin-behinekotasuna murrizteko.

 

Duela egun batzuk jakinarazi genuen bezala, Unibertsitate Ministerioa unibertsitate-sistemaren lege organiko berri baten aurreproiektua amaitzen ari da, eta uda baino lehen Legebiltzarrera eraman nahi du.

Ekainaren 13an, astelehena, Unibertsitate Ministerioak ohar bat bidali zien sindikatuei, aurreproiektuan sartutako eta irakasle eta ikertzaileen behin-behinekotasunarekin lotutako aldaketa batzuei buruz.

Egindako aldaketen artean, honako hauek nabarmentzen dira:

1. Aldi baterako kontratua duten irakasleen % 8 mugatzea, Osasun Zientzietako elkartekideak eta irakasle laguntzaile doktoreak izan ezik (atxikiak). Horrela, mugatu egiten da bitarteko irakasleen, ordezko irakasleen, irakasle bisitarien eta irakasle ospetsuen plazen ehunekoa.

2. Irakasle elkartuen kontratua mugagabea eta lanaldi partzialekoa da, baina ez da zehazten zein irakaslek eragingo duen.
   

3. Irakasle elkartuentzako lehiaketa bidezko egonkortze-prozesuak antolatzen dira (zehaztu gabe). Prozesu horiek unibertsitate publikoek garatu beharko dituzte 2024ko abenduaren 31 baino lehen. Lehiaketa horietan, lehentasunezko meritutzat hartuko dira irakaskuntza-jarduerak.

4. Iraupen luzeko kontratuak dituzten irakasle elkartuak irakasle laguntzaile doktore (irakasle ondokoak) edo lan-irakasle iraunkor (akreditazioa badute) edo doktoratu aurreko kontratu bihurtzeko hainbat mekanismo ezartzen ditu.

 

CCOOk positibotzat jotzen du Ministerioak legearen artikuluetan behin-behinekotasuna bere hitzaurrearekin eta gobernu honek dagoeneko egindako beste erreforma batzuen espirituarekin hobeto bat datorren moduan jorratzeko gure aldarrikapena entzun izana. Behin-behinekotasuna % 8tik behera murrizteko helburua komuna izan beharko litzateke administrazio guztientzat.

Hala ere, helburu hori desitxuratuta geratzen da, Osasun Zientzietako bazkideak eta Doktore Laguntzaileak zenbaketatik kanpo uzten baititu. Gaur egun, eta Ministerioak berak emandako datuen arabera, Estatuko Osasun Zientzietako elkartekideen eta Doktore Laguntzaileen (Atxikiak) guztizko ehunekoa % 18,83 da, lanaldi osoko baliokidetzan zenbatuz gero. Hau da, osasun-zientzietako irakasle elkartuak eta doktore-laguntzaileak behin-behinekotasunaren kalkulutik kanpo uzteak aldi baterako langile asko kanpoan uztea dakar, eta, beraz, unibertsitate-sistemaren tratu desberdina eta kaltegarria dakar beste administrazio publiko batzuekiko.

Gainera, oraindik ikusteko dago nolakoa den lege-aurreproiektuan aldaketa horiek behin betiko txertatzea (ohar horrek idazkera informal samarra du), egonkortze-prozesuen finantzaketari buruzko aipamenik ere ez dago, ez baitugu ezagutzen legearen memoria ekonomikoa ere. Prozesu horien jarraipena nola egingo den ere ez da esaten, betetzen direla ziurtatzeko.

Nolanahi ere, Unibertsitate Ministerioak ez die erantzun CCOOk bere garaian LOSUren hainbat alderdiri buruz bidali zituen proposamen ugariei, behin-behinekotasuna soilik ardatz hartuta. Hala ere, gai asko berrikusi behar dira lege garrantzitsu honetan, datozen urteetan estatu mailako unibertsitate-sistemaren etorkizuna taxutuko baitu. Horregatik, CCOOtik Ministerioari eskatzen diogu negoziazio- eta elkarrizketa-prozesu bat garatzeko, eta gure proposamen guztiei erantzuteko.  

MUTUALIA-OSAKIDETZA HITZARMENA: KONTUZ!

 

 

 

ERRETIROA ETA PRIMAK: LEGEZKOAK DIRA ETA HOBE DAITEZKE

 

Hainbat urtez mehatxupean egon ondoren, EHUk erretiro-akordioak salatu ditu. Eta horregatik, joan den ostiralean, ekainaren 3an, lehen bilera batera deitu gintuzten, ordubete eskasekoa, non administrazioak lehendik genekiena berretsi besterik ez zigun egin. Gerenteak azaletik azaldu zituen arrazoiak, proposamenak eta edukia, eta galdetu zuen ea sindikatuok zerbait esateko genuen

CCOOk hasieratik erakutsi du akordio horiek aldatzeko oposizioa, are gehiago UPV/EHU oso modu eztabaidagarrian jokatzen ari denean. Hiru arrazoi nagusirengatik diogu hori:

1- Akordioak salatzeko aitzakiatzat UPV/EHUko erretiro-akordioetan inolako eraginik ez duten ustezko epai judizialak erabili dituelako: guztiz legezkoak dira. Badakigu benetako arrazoia beste bat dela: aurrekontuan aurrezte hutsa. Badirudi hori dela orain UPV/EHUren helburu nagusia, eta horregatik daramala denbora bat murrizketak ezartzen, horietako asko zalantzagarriak, inprobisatuak eta beharrik gabe eskubideak kaltetzen dituztenak. Baina, mesedez, ez gaitzatela engainatu akordioen legezkotasuna zalantzan jarriz.

2- Negoziazio kolektiboa saihestu dutelako, langile guztiak informatuz eta bileretara deituz, premisa faltsu batetik abiatuta (1. puntuan adierazitakoa), eta alde batera utziz, lehenik eta behin, sindikatuekin hitz egin behar dutela, langileen legezko ordezkariak baikara.

 

3- Edukirik gabeko lehen bilera batera deitu gaituztelako, inolako proposamen, datu edo memoria ekonomikorik gabe, eta, gogorarazi eta berriro diogu, akordioen legezkotasuna zalantzan jarrita. Izan ere, ez dituzte aurkeztu beren idazkietan langileei buruz aipatzen dituzten eta CCOOk bere garaian eskatu zituen epaiak. Logikaren arabera, zuk salatzen badituzu akordioak, zuk aurkeztu beharko duzu hasierako proposamena.

 
 

Sindikatuek argi utzi dute gaur egungo akordioak indarrean daudela, beste akordio berri batzuk sinatzen ez diren bitartean, eta, beraz, akordio horiei buruzko neurriak hartu nahi dituen pertsona orok horretarako aukera izan behar duela. Eta irakasle eta ikerlariei dagokienez, irakasle eta ikertzaileen errektoreordeak aitortu zuen ez zuela buruan ekainean atera ohi den irakaskuntza-gaitasuna murrizteko deialdia argitaratzea. Hori ezinezkoa zela ikusarazi zioten, eta laster aterako dela esan digu.

CCOOn uste dugu beharrezkoa dela erretiro aurreratua sustatzeko plan horiei eustea, honako arrazoi hauengatik:

 1- Oso plantilla zahartua dugulako, eta berritu egin behar delako.

2- Birjartze-tasak berrikuntzaren erritmoa markatzen duen egoera batean gaudelako, eta prima horiek kentzeak langile gazteak sartzea motelduko duelako.

3- Gizarte Segurantzako erregimenean erretiroa hartu ahal izateko kotizazio-urteak pixkanaka handituz doazenez, gero eta zailagoa da langileek pentsio duin batekin erretiratzeko behar dituzten urteak izatea, eta horrek erretiro-adina aurreratzeari uzten dio.

4- Kalte-ordain gehienak, gaur egun, klase pasiboetako irakasle eta ikerlari funtzionarioengan biltzen direlako, desagertzear dagoen kolektibo batean, 2011ko urtarriletik aurrera inor ez baita erregimen horretan sartzen.

 Horregatik, CCOOk gerenteari azpimarratu zion beharrezkoa dela giza baliabideen plan estrategiko bat ezartzea, erretiroa aurreratzeagatiko primei euskarri juridiko handiagoa emango diena, eta, gainera, aukera emango liokeelako UPV/EHUk kalte-ordainetara bideratutako diruaren kopuru bat aurrezteko, aitorpenean zergak ordaintzetik salbuetsita baitaude legez, eta, horri esker, pertsonek kalte-ordain berberak izaten jarraituko genukeelako, UPV/EHUren poltsikoak kalte gutxiago jasatearekin batera. 

Ulertezina da, nahiz eta neurri hori CCOOk proposatu zuen aurreko errektoretza-taldeak sindikatuekin antolatutako aldebiko bileretan, eta nahiz eta neurri horrek aurrezpen ekonomikoa ekarriko liokeen EHUko diru-kutxari, badirudi kudeatzaileak utzikeriaz jokatzen duela eta ez duela ekin nahi. Bileran, CCOO sindikatuak plan hori egin zezan arinkeriaz jokatu zuen. Komentariorik ez. Horrela ez goaz ondo.

CCOOk UPV/EHUri esan dio langileen eskubideak eta lan-baldintzak ez kaltetzeko beren arazo ekonomikoak konpontzeko, berogailua hotz-bolada betean itzali zuenean edo abuztuan zentroak alde bakarrez itxi zituenean egin zuen bezala. Neurri askok aurrezpen ekonomikoa eta energetikoa ekar dezakete, horietako batzuk komunikatu honetan azaldu dugun bezala [1]. Eta hori guztia unibertsitaterako finantzaketaz hitz egiten hasi gabe, ea orain ordaindu beharko dugun UPV/EHUko langileek

Amaitzeko, jakinarazi nahi dizuegu CCOOn erretiroaren arloko egungo baldintzak defendatuko ditugula Badakizue 2012an EHUk primen ordainsariak eten zituela eta CCOOk irabazitako epai bati esker berreskuratu genituela. Oraingo honetan espiritu borrokalari berari eutsiko diogu.     

 

BENETAKO ENERGIA-AURREZPENA UPV/EHUN

Ostiral honetan, ekainaren 3an, bilera egin dugu sindikatuek dministrazioarekin, UPV/EHUn energia aurrezteari buruz hitz egiteko. Ordubeteko lehen bilera horretan, CCOOk neurri benetan eraginkorrak jorratzea azpimarratu du.

 

Bileran, CCOO sindikatuak eskatu du ezarri beharreko neurriak benetan negozia daitezela langileen ordezkariekin. Administrazioa, sindikatuek presionatuta, neurriak negoziatzen hasi da eta epe bat ezarri du proposamenak entregatzeko. CCOOk proposatu du gurpila ez berrasmatzea eta hasierako lan-plan gisa erabiltzea Estatuko Administrazio Orokorraren eta Estatuko sektore publiko instituzionaleko erakundeen energia aurrezteko eta eraginkortasunerako neurrien plana, joan den ostegunean, maiatzaren 26an, BOEn argitaratua. Era berean, berriro exijitu dugu, eta bakarrik, errektoreak abuztuan zentroak ixteari buruz emandako ebazpena berehala kentzeko. Sindikatu honen iritziz, benetan negoziatuko badugu, zentroen itxiera ere jorratu behar dugu, langileen eskubideak kaltetzen dituen neurria baita, ohar honetan adierazi dugun bezala [1]. Badirudi gainerako sindikatuek etsi egin dutela gai horretan, eta sentitzen dugu. Zergatik onartu zentzugabeko neurri hori?

 

Aipatutako plan horrek neurri gogoetatuak eta eraginkorrak ditu, eta, gainera, memoria ekonomiko bat du, neurriak ezartzean aurreztuko diren zenbatekoak zenbatesten dituena. EHUk ez du horrelakorik egin, edo, behintzat, ez digu aurkeztu. Plan horrek aurreikusten du eraikinetako energia-kontsumoa % 25eraino aurreztuko dela, eta ia % 20 aurreztuko dela lanerako joan-etorrietan. Hau da, ez da arazoa ikuspegi ekonomizista hutsetik tratatzera mugatzen; aitzitik, modu globalean eta GJHak betetzera bideratuta heltzen du, eta horrek ez du inolaz ere errektorearen zentroak ixtea bilatzen.

 

Horretarako, sindikatu honek aspalditik aldarrikatzen dituen neurrietako batzuk ezartzen dira, epe laburrean berehalako eragina dutelako eta inbertsio-eskakizun txikiak dituztelako hautatuak izan direnak. Hona hemen horietako batzuk:

• Telelana ezartzea astean 3 egunetan (AZP)
• Autokontsumo fotovoltaikoaren hedapen masiboa
• Garraio publikoa eta mugikortasun iraunkorra bultzatzea
• Energia aurrezteko prestakuntza eta sentsibilizazioa
• Zerbitzuen irekiera murriztea arratsaldeko ordutegian
• Ikastetxeak irekitzeko ordutegiak arrazionalizatzea
• Etab...
  

 

Plan horretan honako hau esaten da hitzez hitz: "Lantoki bakoitzean neurri horiek aplikatzeko, araudian jasotako kasuetan, langileen ordezkariekin hitz egin eta/edo negoziatu beharko da, beharrezko egokitzapenak egiteko." Zoritxarrez, hori da unibertsitate honetan etengabe tematzeko betebeharrean ikusten duguna.

CCOOtik berriz ere eskua luzatzen diogu administrazioari, hainbeste kezkatzen gaituen eta dagoeneko lanean ari garen gai honetan ukondoz ukondo lan egiteko [2]. Bila ditzagun neurri eraginkorrak, UPV/EHUko langileen eskubideak eta lan-baldintzak ahalik eta gutxien kaltetuko dituztenak. Gai hau oso serioa da, ziurrenik datozen urteetan eragingo digu eta ezin dugu modu arinean tratatu.

 

UNIBERTSITATEENTZAKO AZKEN AUKERA

LOSUren aurreproiektua: huts egin duen azken aukera unibertsitate publikoetan politika austerizidak iraultzeko eta bere izaera soziala eta funtzionamendu demokratikoa indartzeko.

Joan den 2022ko maiatzaren 25ean egin zuen azken bilera Unibertsitateetako ministroak sindikatu nagusiekin, Unibertsitate Sistemaren Lege Organikoaz (LOSU) hitz egiteko. Lege-aurreproiektuan hitzaurrean adierazitako asmoak gorabehera, asmo horiek ez dira garatu aurkeztutako testuan. Sindikatuek planteatutako gaiak ere ez dira aintzat hartu, ezta erantzun ere.

CCOO eta Ministerioa bat datoz unibertsitate publikoen egungo egoeraren diagnostikoan, haien kalitatea kolokan jar baitezake eta jasangarritasunerako arrisku handia baita. Ildo horretan, honako hauek nabarmendu behar dira: desinbertsio publikoa, 2009az geroztik denboran zehar mantendu dena; finantzaketa pribatuaren igoera, prezio publikoen igoeraren ondorioz; eta plantillen behin-behinekotasuna eta prekarietatea. CCOOrentzat, aurkeztutako LOSUren aurreproiektuaren artikuluak ez die erantzuten unibertsitate publikoen arazo larriei, honako arrazoi hauengatik:

1. Ez da finantzazioa zehazten duen memoria ekonomikorik erantsi.

2. Ez du berariazko finantzaketa gehigarririk aurreikusten unibertsitateko enpleguaren behin-behinekotasun eta prekarietate tasa altuak murrizteko, batez ere irakasleen kasuan. Legeak finantzaketa espezifikoa jaso behar du, prekarietatea eta behin-behinekotasuna murrizteko.

3. Hainbat finantzaketa-mekanismo ezartzen ditu (oinarrizkoa, helburuen araberakoa eta berezia), eta "finantza-nahikotasunaren" kontzeptua erabiltzen da, termino horren gutxieneko deskribapenik egin gabe.

4. Finantzaketaz hitz egiten da, baina ez da argitzen noiz iritsiko den BPGaren % 1era, ezta nola egingo den ere, ezta Estatuko batez bestekoaz ari den edo autonomia-erkidegoen arabera aldeak egongo diren ere. Era berean, ez da adierazten nola kontrolatuko den helburu hori gauzatzea.
   

5. Ezin da sailen, fakultateen eta eskolen egungo banaketa eta gaitasun akademikoak unibertsitate-komunitatearen parte-hartze eta kontrol demokratiko gutxiagorekin sor daitezkeen beste zentro eta egitura batzuengatik ordezkatu edo aldatu. Egitura akademikoaren aldaketak unibertsitate-komunitatearen eztabaida handiagoa beharko luke.
   

6. Ordezkaritza-organo guztietan, gutxienez % 10eko presentzia izan behar dute zerbitzuen kudeaketa eta administrazioko teknikariek eta irakasle eta ikerlari ez-iraunkorrek.

7. Defendatzen dugu pertsona bakarreko zuzendaritzako kargu akademikoak, sufragio unibertsal haztatuaren bidez hautatuak, gehienez ere elkarren segidako lau urteko bi agintaldikoak izan daitezkeela. Sei urteko aldi bakar batek defizit demokratikoa eragin dezake, batez ere Unibertsitateko Gobernu Kontseiluan; bertan, kideen % 30 errektoreak izendatzea proposatzen da.

8. Unibertsitateen mahai sektoriala sortzea eskatzen dugu, eta legean azaltzea karrera akademikoa, lan-baldintzak, ordainsariak eta abar irakasle eta ikertzaileen estatutuan garatuko direla. Legean alde batera uzten da unibertsitate publikoetako langileen negoziazio kolektiborako eskubidea.

9. Lege honek, egungo idazketan, behin-behinekotasuna eta prekarietatea mantentzen jarraitzearen alde egiten du. Irakasle laguntzaile doktoreak (Atxikiak) ezin dira % 20ko behin-behinekotasunetik kanpo utzi, eta aldi baterako langileak zenbatzeko ere ezin da lanaldi osoko baliokidetasunen kontzeptua erabili. Badirudi dena aldatzen dela egungo egoera benetan ez aldatzeko. Prekarietatearen arazoa benetan eten nahi bada, gehiago zehaztu behar dira denbora-figura desberdinen gehieneko mugak.
   

10. Gainera, sustapen- eta egonkortze-planak egon behar dira nahitaez, karrera profesionala garatzeko eta behin-behinekotasuna murrizteko.
    

11. Autonomia-erkidegoetako ordainsari-osagarriak gardentasunez esleituko dira, baina ez dugu uste kalitate-agentziek horiek guztiak ebaluatu behar dituztenik.

12. Eskualdeko agentzien eta ANECAren arteko homologazioa edo aintzatespena egon behar da irakasleak egiaztatzeko prozesuetan.

13. Beharrezko arauzko garapenak eta aldaketak egin arte, Kalitate Agentziek irakasle doktore kontratatuen figuraren ebaluazioa egiten jarraitu behar dute, eta unibertsitate publikoek kategoria horretako plazak deitzen jarraitu ahal izango dute.

14. Gobernuaren ardura izango da gordailu instituzional nazional bat sortzea eta finantzaketa espezifikoa duen zientziarako sarbide irekia sustatzea.

15. Unibertsitate pribatuak sortzeko eta garatzeko kontrol handiagoa eskatzen dugu.
    

 

Proposamen horiek guztiak CCOOk Unibertsitate Ministeriora bidali dituen ekarpenen multzoaren parte dira, eta lehenbailehen erantzutea espero dugu. Datozen urteetan Estatu mailan unibertsitate-sistemaren etorkizuna taxutuko duen lege batean, Ministerioak ezin ditu sindikatuak bazterrean utzi.