UNIBERTSITATEENTZAKO AZKEN AUKERA

LOSUren aurreproiektua: huts egin duen azken aukera unibertsitate publikoetan politika austerizidak iraultzeko eta bere izaera soziala eta funtzionamendu demokratikoa indartzeko.

Joan den 2022ko maiatzaren 25ean egin zuen azken bilera Unibertsitateetako ministroak sindikatu nagusiekin, Unibertsitate Sistemaren Lege Organikoaz (LOSU) hitz egiteko. Lege-aurreproiektuan hitzaurrean adierazitako asmoak gorabehera, asmo horiek ez dira garatu aurkeztutako testuan. Sindikatuek planteatutako gaiak ere ez dira aintzat hartu, ezta erantzun ere.

CCOO eta Ministerioa bat datoz unibertsitate publikoen egungo egoeraren diagnostikoan, haien kalitatea kolokan jar baitezake eta jasangarritasunerako arrisku handia baita. Ildo horretan, honako hauek nabarmendu behar dira: desinbertsio publikoa, 2009az geroztik denboran zehar mantendu dena; finantzaketa pribatuaren igoera, prezio publikoen igoeraren ondorioz; eta plantillen behin-behinekotasuna eta prekarietatea. CCOOrentzat, aurkeztutako LOSUren aurreproiektuaren artikuluak ez die erantzuten unibertsitate publikoen arazo larriei, honako arrazoi hauengatik:

1. Ez da finantzazioa zehazten duen memoria ekonomikorik erantsi.

2. Ez du berariazko finantzaketa gehigarririk aurreikusten unibertsitateko enpleguaren behin-behinekotasun eta prekarietate tasa altuak murrizteko, batez ere irakasleen kasuan. Legeak finantzaketa espezifikoa jaso behar du, prekarietatea eta behin-behinekotasuna murrizteko.

3. Hainbat finantzaketa-mekanismo ezartzen ditu (oinarrizkoa, helburuen araberakoa eta berezia), eta "finantza-nahikotasunaren" kontzeptua erabiltzen da, termino horren gutxieneko deskribapenik egin gabe.

4. Finantzaketaz hitz egiten da, baina ez da argitzen noiz iritsiko den BPGaren % 1era, ezta nola egingo den ere, ezta Estatuko batez bestekoaz ari den edo autonomia-erkidegoen arabera aldeak egongo diren ere. Era berean, ez da adierazten nola kontrolatuko den helburu hori gauzatzea.
   

5. Ezin da sailen, fakultateen eta eskolen egungo banaketa eta gaitasun akademikoak unibertsitate-komunitatearen parte-hartze eta kontrol demokratiko gutxiagorekin sor daitezkeen beste zentro eta egitura batzuengatik ordezkatu edo aldatu. Egitura akademikoaren aldaketak unibertsitate-komunitatearen eztabaida handiagoa beharko luke.
   

6. Ordezkaritza-organo guztietan, gutxienez % 10eko presentzia izan behar dute zerbitzuen kudeaketa eta administrazioko teknikariek eta irakasle eta ikerlari ez-iraunkorrek.

7. Defendatzen dugu pertsona bakarreko zuzendaritzako kargu akademikoak, sufragio unibertsal haztatuaren bidez hautatuak, gehienez ere elkarren segidako lau urteko bi agintaldikoak izan daitezkeela. Sei urteko aldi bakar batek defizit demokratikoa eragin dezake, batez ere Unibertsitateko Gobernu Kontseiluan; bertan, kideen % 30 errektoreak izendatzea proposatzen da.

8. Unibertsitateen mahai sektoriala sortzea eskatzen dugu, eta legean azaltzea karrera akademikoa, lan-baldintzak, ordainsariak eta abar irakasle eta ikertzaileen estatutuan garatuko direla. Legean alde batera uzten da unibertsitate publikoetako langileen negoziazio kolektiborako eskubidea.

9. Lege honek, egungo idazketan, behin-behinekotasuna eta prekarietatea mantentzen jarraitzearen alde egiten du. Irakasle laguntzaile doktoreak (Atxikiak) ezin dira % 20ko behin-behinekotasunetik kanpo utzi, eta aldi baterako langileak zenbatzeko ere ezin da lanaldi osoko baliokidetasunen kontzeptua erabili. Badirudi dena aldatzen dela egungo egoera benetan ez aldatzeko. Prekarietatearen arazoa benetan eten nahi bada, gehiago zehaztu behar dira denbora-figura desberdinen gehieneko mugak.
   

10. Gainera, sustapen- eta egonkortze-planak egon behar dira nahitaez, karrera profesionala garatzeko eta behin-behinekotasuna murrizteko.
    

11. Autonomia-erkidegoetako ordainsari-osagarriak gardentasunez esleituko dira, baina ez dugu uste kalitate-agentziek horiek guztiak ebaluatu behar dituztenik.

12. Eskualdeko agentzien eta ANECAren arteko homologazioa edo aintzatespena egon behar da irakasleak egiaztatzeko prozesuetan.

13. Beharrezko arauzko garapenak eta aldaketak egin arte, Kalitate Agentziek irakasle doktore kontratatuen figuraren ebaluazioa egiten jarraitu behar dute, eta unibertsitate publikoek kategoria horretako plazak deitzen jarraitu ahal izango dute.

14. Gobernuaren ardura izango da gordailu instituzional nazional bat sortzea eta finantzaketa espezifikoa duen zientziarako sarbide irekia sustatzea.

15. Unibertsitate pribatuak sortzeko eta garatzeko kontrol handiagoa eskatzen dugu.
    

 

Proposamen horiek guztiak CCOOk Unibertsitate Ministeriora bidali dituen ekarpenen multzoaren parte dira, eta lehenbailehen erantzutea espero dugu. Datozen urteetan Estatu mailan unibertsitate-sistemaren etorkizuna taxutuko duen lege batean, Ministerioak ezin ditu sindikatuak bazterrean utzi.