Unibertsitate Publikoa xakean

Ministroak Unibertsitate Publikoa kolokan jarri du dekretu berri batekin

Unibertsitate Ministerioak Unibertsitateak Sortzeko Errege Dekretu bat proposatu du, unibertsitate pribatuen ugaritzea mugatzen ez duena eta urrutiko irakaskuntza "Bimodal" eta (birtuala) sustatzen duena, birjartze-tasa, Wert dekretua eta unibertsitate publikoen finantzaketa-murrizketak mantentzen dituen bitartean.

"Unibertsitateak eta unibertsitate-zentroak sortu, aitortu, baimendu eta akreditatzeko" Errege Dekretuaren proiektua Unibertsitate Ministerioak alferrik galdu duen beste aukera bat da, egungo 420/2015 Errege Dekretua hobetzeko; izan ere, bertan, PPren gobernuak baldintza latzegiak ezarri zituen ikastetxe akademiko pribatu asko unibertsitatetzat hartzeko.

 

CCOOren ustez, proposamenak ez du behar bezala definitzen zer den unibertsitatea eta zer eskaini behar dion gizarteari. Era berean, ez ditu bereizten "Unibertsitateak" eta "unibertsitate-zentroak", eta eredu kontinuista mantentzen du. Irakaskuntza birtuala eta "Bimodala" sustatzen dira, baita kuantifika daitezkeen alderdi batzuk ere, bai irakaskuntzan (emandako tituluak), bai ikerketan (ebaluazio positiboak). Adibidez, unibertsitate presentzialetako irakasle/ikasle ratioak jada argi eta garbi nahikoak ez badira, unibertsitate "bimodalen" eta urrutiko unibertsitateen kasuan, berriz, barregarriak dira.

"Bimodal" eredua ezin da behar besteko finantziaziorik gabe inplementatu, eta hori bateraezina da azken urteetan unibertsitate publikoen aurrekontuak murriztearekin. Ezin da baliatu langileen ahalegina irakaskuntza modu bimodalean estaltzeko pandemiaren antzeko egoera batean, etorkizunean eredu hori inplementatzeko, kostuak murrizteko helburuarekin.

Bestalde, urrutiko irakaskuntzaren (birtualaren) arrisku nagusia da irakaskuntza nagusiki praktikoak kanpoan uzten dituela, eta ez duela errazten ikasleak ikerketa edo landa-zereginetan sartzea, horrek erabat desitxuratzen baitu unibertsitate batek egin behar duenaren funtsa.


Azken batean, Errege Dekretuaren proiektuak egungo araudiaren irizpideak gogortu nahi ditu (hori ez da oso zaila, aurreko 420/2015 Errege Dekretuaren eskakizun urriak direla eta), baina ez du konpontzen kalitate-kontrol egokirik gabe sortu diren unibertsitate pribatuen kontrolik gabeko ugaltzearen arazoa (gogora ekarri ditugu duela gutxiko eskandalu batzuk), eta, aldi berean, ahuldu egiten ditu unibertsitate-esentzia bera eraikitzeko oinarriak irakaskuntzan.

Bitartean, unibertsitate publikoek ez dute finantzaketa egokirik, langile batzuk argi eta garbi zahartuta daudelako eta beste batzuk egoera prekarioan daudelako, irakaskuntzako eta ikerketako enkarguak gehiegi burokratizatuta daudelako eta AZP eta irakasle eta ikertzaileen plantillak lanez gainkargatuta daudelako. Arazo horien aurrean, Unibertsitate Ministerioak ez du irtenbiderik eskaintzen.

CCOOren ustez, Errege Dekretuaren proiektu honek ezin du saihestu honako alderdi hauen definizioa:

• Irakasle eta ikertzaileen egitura, tamaina eta lanpostuen zerrenda. Langile kualifikatuak, nahikoak, egonkorrak eta lanaldi osoko dedikazioa dutenak izan behar ditu.
• Gradu, master eta doktoregoko tituluen eskaintza akademikoa.
• Ikerketa-planak eta ildoak ezartzea.
• Irakaskuntzarako eta ikerketarako beharrezkoak diren azpiegitura zientifiko-teknikoak.
• Atxikitako zentroak sortzeko eta atzerriko unibertsitateek tituluak emateko baldintzak (nahitaez oso mugatuak).

CCOOrentzat, Unibertsitatea

• Goi-mailako hezkuntzaren zerbitzu publikoa eskaintzen du, eta ezagutzaren, zientziaren, ikerketaren eta kulturaren gunea da. Hala, bere inguruan jakintzaren eremu eta jakintza-adar guztiak biltzen ditu eta arlo horiek guztiak integratzen ditu, eta diziplinartekotasuna errazten du, bere unibertsaltasuna bermatzen duena.
• Ezagutza sortzen den lekua da. Horrek esan nahi du irakaskuntza eta ikerketa elkarren osagarri direla. Ezagutzak transmititzeko espazio bat ez ezik, ezagutza horiek sortzeko eta formulatzeko gune bat ere bada.
• Kultura, askatasuna eta demokrazia-espazio bat ere bada, balio etikoetan oinarritua, erantzukizun soziala du, eta errespetua, pentsamendu kritikoa eta gizartearen aurrerabidea sustatzen ditu.
• Gizartearengandik herritar aske, kritiko eta gizartearen etorkizuna eraikitzeko gai izateko enkargua jasotzen du, eta hori ongizatearen estatuaren, aurrerapen zientifiko eta teknologikoaren eta bizi-baldintzen hobekuntzaren oinarria da maila guztietan.

  
  

Estatuan, ondoz ondoko gobernuetako hainbat arauk unibertsitate liberal bat marraztu dute, batez ere banakako eta lan-merkatuko premietara bideratua, eta goi-mailako prestakuntzan eta ikerkuntzan oso gutxi aritzen dena. Horren ondorioz, unibertsitate asko tituluak saltzeko benetako makina bihurtu dira, eta horietako asko urrutiko irakaskuntzaren bidez egiten dira, online teknologiak baliatuta, baina azpiegitura akademikoak (liburutegiak) edo ikertzaileak (laborategiak eta zentro espezializatuak) izan gabe.


Hori dela eta, CCOOk, Unibertsitate Ministerioaren harrokeriaz nekatuta, Negoziazio Mahaiko langileen ordezkariekin elkarrizketa-prozesu bat irekitzeko eskatu dio, unibertsitateek ematen dituzten zerbitzuak eta irakasle eta ikertzaileen lan-baldintzak zehazteko.


COOOk dei egiten dio Gobernuari Unibertsitate Ministerioko taldeak goi-mailako hezkuntza-zerbitzu publikoa liberalizatzeko eta desarautzeko egiten dituen etengabeko ahaleginei behar bezalako arreta emateko, hala adierazten baitute 2020an titulazioei, irakasleen eta ikertzaileen estatutuari, Louren erreformari eta, orain, online irakaskuntzari, bimodalitateari eta unibertsitate pribatuei buruz egin dituen proposamenek.