IDP LANGILEAK: UPV/EHUk PROMOZIOTIK KANPO UTZI DUELA BERRETSI DU

Irakasle eta ikertzaileen Plangintza Batzordeak atzo, martxoaren 31n, egin berri duen bileran, UPV/EHUko irakasle eta ikertzaileen errektoreordeak berretsi egin du beldur ginela: Ikertzaile Doktore Iraunkorrak (IDP) 2024rako barne-sustapeneko deialditik kanpo geratu dira berriz ere. CCOOtik gure gaitzespenik sendoena adierazi nahi dugu erabaki horren aurrean, gure unibertsitatearen etorkizunerako eta ikerketarako funtsezkoa den kolektibo baten eskubide eta itxaropen legitimoen aurkako eraso berritzat jotzen baitugu, eta hori denbora gehiegi daramagu salatzen [1].

Irakasle eta ikertzaileen errektoreordeak arrazoitu zuenez, irakasle ikertzaileen figura sustatzeko "berariazko arau-garapenik" eta "irizpide argirik" ez dago, eta hori katedradunaren/osoko bilkuraren figurarekin parekatu zuen. Justifikazio hori guztiz onartezina iruditzen zaigu CCOOrentzat, eta agerian uzten du, gaur egun, denbora gehiegi enkistatuta daraman egoera konpontzeko borondate politikorik ez dagoela.

Eztabaidan zehar, CCOOk bere ezinegon eta haserre sakona adierazi zuen, gainerako sindikatuek ere partekatzen dutena, aldebakarreko erabaki horren aurrean, honako hau argudiatuz:

• IDPko langileen eskubide eta itxaropen legitimoak urratzen dira, aurreko deialdietan oinarrituta mailaz igotzeko aukera baitzuten.

• Zalantzan jartzen dira segurtasun juridikoa eta unibertsitatearen jardunarekiko konfiantza legitimoa.

• Figura hori beste figura batzuen homologoa da, hala nola agregatua edo osoko bilkura; beraz, eskubide berberak izan beharko lituzke sustapenaren arloan, 40/2008 Dekretuak jasotzen duen bezala.

• Zalantzan jartzen da CPUren prozedura eta eskumena horrelako erabaki bat hartzeko, Gobernu Kontseilutik igaro gabe.

• Gogora ekarri da Errektoretzak arazo horri aurre egiteko hartu duen hauteskunde-konpromisoa, bere jardunean koherentzia falta nabarmena nabarmenduz (Ikus argazkia hasieran).
  

• Figura guztiak sustatzeko irizpide objektiboak presaz arautzea eskatzen da, diskrezionalitatea saihestuz eta berdinketa hausteko irizpide argiak ezarriz.

• Ohartarazten da erreklamazio judizialak egiteko arriskua dagoela, administrazio-zuzenbidearen oinarrizko printzipioak urratzen direnean.

• Administrazioak IDPko langileen sustapena ahalbidetuko lukeen araudia ez garatzeko duen "intentzionalitatea" salatu da.

 

CCOOk aldarrikatzen du PDIko langileak egungo sustapen-deialdian sartzea, katedradunen/osoko bilkuren txanda berean, berariazko irizpideak zehaztu arte. Hala ere, administrazioa bere jarreran murgildu da, eta edozein irtenbide ekainera arte atzeratu du. Une horretan, beharrezkoa den arau-garapenari ekitea aurreikusten da.

CCOOren ustez, bazterketa berri hori beste kolpe bat da IDPko langileentzat, eta administrazioak kolektibo horrekiko duen sentsibilitaterik eta konpromisorik ezaren beste adibide bat. Ezin dugu onartu epeak luzatzen jarraitzea eta ziurgabetasun-egoeran mantentzea gure unibertsitatearentzat funtsezkoa den ikerketa-lana egiten duten langileak.

UPV/EHUko CCOOtik Ikertzaile Doktore Iraunkorren eskubideen alde borrokatzen jarraitzeko konpromisoa berresten dugu, eta administrazioari exijitzen diogu bere konpromisoak bete ditzala eta premiaz abian jar ditzala kolektibo horrentzako bidezko sustapen bat bermatzeko behar diren mekanismoak.

IKERTZAILEEN BAZTERKETARIK EZ (PDI)! 

CCOO UPV/EHUko langileen defentsan!AFILIATU CCOO: ONDO DATORKIZU!!

 94 601 2437
ccooupv-bi@ehu.eus

 

Eskaneatu edo klikatu QR kodearen gainean

“PERTSONEN ZAINTZA ERDIGUNEAN”

 

Horrela zioen egungo errektorearen hauteskunde-programak.

Martxoaren 23a bizitza pertsonala, familia eta lana uztartzeko eguna da, baita familia-erantzukizunak hartzeko erantzunkidetasunaren eguna ere.

Nondik gatoz:
Hiztegiaren arabera, uztartzeak "elkarren aurkako gauzak bateragarri egitea" esan nahi du.
Bizitza pertsonala, familiakoa eta lanekoa. Aurkakoak al dira? Bata ez al da posible bestea gabe?
1982an asteko 40 orduko lanaldia onartu zen: 8 lanordu, 8 atsedenaldi eta 8 "bizitzeko". Diktaduratik irten berritan, Espainian emakume gehienek ez zuten lan ordaindurik egiten, "beren zereginetan" aritzen ziren. "Lan" horiek batez ere bizitzarako beharrezkoak ziren jarduerak antolatzea eta egitea ziren, hau da: haurrak, adinekoak eta mendekoak zaintzea, garbiketaz, sukaldeaz, erosketez eta ezinbesteko gainerako eguneroko lanez arduratzea.
"Lan" horiek guztiak, pixkanaka, lanbide bihurtu dira, eta une kritikoetan, COVIDean bezala, "funtsezko" lantzat hartu ziren.
Hala ere, batez ere emakumeek egindako lanak izateak gutxietsi egin ditu, gizartean eta lan-baldintzetan aintzat hartzeko, batez ere soldatetan. Lanbide "feminizatuen" kalifikazioa beti da txarrerako.

 

Non gaude:

Mende erdi baino gehiago igaro da, eta gizartea asko aldatu da. Teknologia berriek produktibitatea handitzea eta lan "nekagarriak" ezabatzea edo leuntzea ahalbidetu dute. Hala ere, bizitzaren antolaketa eta jardunaldia ez dira aldatu. Asteko 40 orduekin jarraitzen dugu, ordutegi zurrunekin eta bertaratzea kontrolatzen duten fitxaketekin. Aldi berean, etxeetan jada ez dugu emakume erbesteratuaren figura: ama, amona, izeba, bizilaguna edo "neska", nonahikoa. Giltzak ahazten zizkizutenean, irekitzeko egoten zen beti. Huts egiten ez zuen giza atezaina.

Orain, etxeak hutsik daude egunaren zatirik handienean. Txakurren "paseatzaileak" ere behar ditugu, baina zaintza-premiak ez dira murriztu, eta, gainera, biztanleriaren zahartzeak are nabarmenagoak egiten ditu.

Gizarte zahartu bati egin behar diogu aurre, mendetasun-egoeren gorakadari eta familia urriagoei. Bitartean, lanaren antolaketak, aldaketa horiekin zerikusirik ez duenak, 24/7 prestasuna eskatzen digu.

Adimen Artifizialak lanak ahalegin gutxiagorekin egin daitezkeen mundu bat agintzen duela ikusten dugu, eta horren truke? Benetan beharrezkoa al da ordu-dedikazio bera produktibitatea handiagoa denean?

 

¿Eta UPV/EHUn?:

UPV/EHUn dugun lanaldi-sistema ez da ia aldatu 80ko hamarkadan sortu zenetik. Jabetzen al gara ordutik lan-metodoak nola aldatu diren? Orduan, zerk eragiten du lanaren antolaketa berdina izatea?

Bizitzeko ezinbestekoak diren "lan" horiek ikusarazteko eta baloratzeko borrokatzen jarraitzea dagokigu.

Bitartean, UPV/EHUn bertan lan egiten dugun pertsonen eskubideak errespeta daitezela eskatzen dugu. Badago gutxieneko batzuk bermatzen dituen legeria bat, nahikoa ez bada ere. Gaur egun, gutxieneko horiek ez dira betetzen ari UPV/EHUn.

 

Eta zure eskubideak?

Hala, lanaldia egokitzeko eskubidea dago, osasun-arrazoiengatik, kontziliazioagatik eta indarkeria matxistagatik.

Konstituziotik bertatik abiatuta, non printzipio gidari gisa aitortzen diren familia eta haurrak babestea, Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutuarekin, Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko Legearekin, genero-indarkeriaren aurkako babes integralari buruzko Legearekin, emakumeen eta gizonen berdintasun eraginkorrerako Legearekin eta EHUko Berdintasun Planarekin jarraituz.

Laster irekiko da lanaldi-modalitatea eskatzeko epea. Lanaldiari buruzko zirkularrean ez da ageri kontziliazioa, osasunaren babesa edo indarkeria matxista behar duten pertsonek lanaldi-egokitzapena eskatzeko eskubidea dutenik.

Irakasle eta ikertzaileen kasuan, irakaskuntza esleitzeko prozesuan egokitzapen hori eskatzeko eskubidea ere badute.

 

Zer egin dezakezu eta zertan lagun diezazuke CCOOk?

Egoera horretan bazaude, lanaldia egokitzea eskatzeko eskubidea duzu, eta CCOOk lagunduko dizu hori lortzeko.

Ez dugu hobekuntzarik eskatzen; oraingoz, indarrean dagoen legeria errespetatzearekin konformatzen gara.

"Pertsonen zaintza erdigunean " hauteskunde-propaganda hutsa edo benetako konpromisoa zen egiaztatu nahi dugu.

 

CCOO UPV/EHUko langileen defentsan!AFILIATU CCOO: ONDO DATORKIZU!!

 94 601 2437
ccooupv-bi@ehu.eus

 

Eskaneatu edo klikatu QR kodearen gainean

 

MINISTERIOAK UNIBERTSITATE POLITIKA PARALIZATU DU

 

EL MINISTERIO PARALIZA LA POLÍTICA UNIVERSITARIA

CCOOk unibertsitateko zerbitzu publikora iristea eta OSLUren betetzea bermatzeko beharrezkoak diren erreformak abian jartzea eskatzen du.

CCOOk exijitu du Gobernuak unibertsitate-politikaren gidaritza har dezala eta beharrezkoak diren erreformak egin ditzala.

Laster bi urte beteko dira OSLU indarrean jarri zenetik. CCOOk hasieratik kritikatu zuen lege hori; izan ere, hitzaurrean adierazi eta lortu nahi ziren helburuetako asko gure sindikatuaren aldarrikapenak ziren arren (langileen behin-behinekotasuna eta prekarietatea murriztea, adibidez), lege horri jarraitzen zioten xedapenak ez ziren asmo handikoak helburu horiek egituratzeko orduan.

Bada, denbora horretan oso gutxi aurreratu da lege hori eraginkortasunez ezartzeko. Zientzia, Berrikuntza eta Unibertsitate Ministerioak esan du autonomia-erkidegoetako administrazioek bultzatu behar dutela araudi berria garatzeko. Gobernu autonomikoek argibideak, baliabideak edo arau-garapen berriak eskatzen dizkiote Ministerioari. Azken batean, berdin jarraitzen dugu, hilabeteak igaro dira eta arau-garapenak ez dira aurrera egiten.

Espainiako unibertsitate publikoetan irakasle laguntzaile doktoreak sartzeko finantzaketarako María Goyri laguntza-programa egiteari baino ezin zaio eraso egin, eta kritikak egin zaizkie bai Errektoreen Konferentziari, bai gobernu autonomikoei, ez baitira nahikoak.

Hala ere, OSLUren funtsezko beste gai batzuk geldirik daude, hala nola:

• 2030ean BPGren % 1era iritsi arte gastu publikoa handitzeko plana garatzeko batzordea. 2024ko azaroaren 20an eratu zenetik, batzorde horrek bilera bat gehiago baino ez du izan, eta hirugarrena atzeratu egin da, sine die diagnostiko-fasean geroratuz.
• Irakasle eta Ikertzaileen Estatutua garatzea. Legezkotasunetik kanpo gaude, OSLUk sei hilabeteko epea ezartzen baitzuen lege-proiektua Diputatuen Kongresuan eztabaidatzeko. Irakasle eta ikertzaileen estatutu-proposamen bat negoziatzeko bilerak urriak izan dira, eta une honetan geldirik daude.
• Irakasle-figura berrien garapena eta karrera akademikoa. ANECAk lan-figura berriak egiaztatzeko irizpideak lantzen aurrera egiten duen arren, ordainsari-osagarri batzuk aldatzeko, hala nola ikerketako seiurtekoa, eta transferentziakoa bezalako beste batzuk berriro irekitzeko, badirudi gobernuak ez duela presarik neurri horiek guztiak ezartzeko.

Azken puntu horri dagokionez, CCOOk hobekuntza-proposamenak bidali ditu ANECA lantzen ari den transferentziaren esparru-dokumentura.

Baina dena "zain" dago. Goi-mailako hezkuntza-sistema publikoa eta langileen lan-baldintzak berritzeko eta eguneratzeko borondate argi eta irmorik gabe, ekarpen, bilera edo negoziazio oro denbora galtzea da, eta legeen atarikoak ez dira emankorrak eguzkitan.

CCOOtik eskatzen diogu Gobernuari unibertsitate-politikaren gidaritza har dezala eta beharrezko erreformak antola ditzala merezi dugun kalitatezko unibertsitate-sistema publikoa lortzeko.

 

CCOO UPV/EHUko langileen defentsan!AFILIATU CCOO: ONDO DATORKIZU!!

 94 601 2437
ccooupv-bi@ehu.eus

 

Eskaneatu edo klikatu QR kodearen gainean

KARGUA UZTEAGATIKO KALTE-ORDAINA

KARGUA UZTEAGATIKO KALTE-ORDAINA: EGIN ZURE ESKAERA

PROZEDURA, AZALDUTA

UPV/EHUko CCOOko Atal Sindikala atzo, hilak 12, jarri ginen harremanetan Langileen Gerenteordetzarekin, 20/2021 Legeak 2.6 artikuluan egonkortzean plazarik lortu ez duten langileei aitortzen dien konpentsazioa (kalte-ordaina) eskatzeko prozedura azal ziezaigun, ez baitzegoen erabat argi, eta gai horrek nolabaiteko kezka sortzen baitie pertsona horiei horri buruzko ziurgabetasunaren aurrean.

Gerenteordetzak berehala erantzun digu honako hau:

• 20/2021 Legearen 2. artikuluan aurreikusitako konpentsazio ekonomikoaren xede diren pertsonek eskaera bat egin behar dute erregistro elektronikoaren bidez, langileen gerentziari edo gerenteordetzari zuzenduta.
• Legeak ez duenez epe espezifikorik ezartzen zenbateko horien erreklamazioa egiteko, zenbateko horien erreklamazioa eskatzeko epea orokorra izango da.
• Lan-kontratuko langileei dagokienez: Langileen Estatutuaren 59. artikuluak ezartzen duenez, "Epe berezirik ez duten lan-kontratutik eratorritako ekintzak amaitzen direnetik urtebetera preskribatuko dira".
• Funtzionarioei dagokienez, epea 4 urtekoa da, Aurrekontuei buruzko azaroaren 26ko 47/2003 Lege Orokorraren 25.1 artikulua.

Gure ustez, informazio hori oso interesgarria da egonkortzean lanposturik lortu gabe kargugabetu diren langile guztientzat, batez ere UPV/EHUrekiko lan- edo funtzionario-harremanetik kanpo daudenentzat eta bertara iristeko zailtasunak izan ditzaketenentzat.

Langile horiei guztiei dei egiten diegu, konpentsazioa ez baita ofizioz aitortuko edo ordainduko, eskaera hori benetan egin dezaten eta, edozein arazoren aurrean, CCOOrekin harremanetan jar daitezen, egoeraren berri izan dezagun eta, hala badagokio, konpontzen lagun diezaiogun.

CCOO UPV/EHUko langileen defentsan!AFILIATU CCOO: ONDO DATORKIZU!!

 94 601 2437
ccooupv-bi@ehu.eus

 

Eskaneatu edo klikatu QR kodearen gainean

LEHEN PROMESAK, ORAIN AITZAKIAK ORDEZKOEKIN

Datorren apirilaren 10ean urtebete beteko da Lan Ikuskaritzak, CCOOk salatu ondoren, UPV/EHUko Errektoretzaren aurreko kudeaketari kolpea eman zionetik. Horren arabera, ordezko irakasleak kontratatzeari dagokionez, OSLUren interpretazio murriztailea ez zen posible bakarra [1].

Ebazpen horrek berretsi egiten zituen CCOOk desberdintasun hori salatzeko erabiltzen zituen argudio juridikoak, eta argudio horiek islatzen ditugu Lan Ikuskaritzaren aurkako salaketan. Izan ere, Ikuskaritza horretan zalantzan jartzen genuen lanaldi partzialeko ordezko irakasleak kontratatzearen legezkotasuna, lanaldi osoko irakaskuntza-beharrak betetzeko. [2]

 

Irakasle eta ikertzaileen grebak: unibertsitateko haserrearen eragilea

Gogoratuko duzuenez, aurreko errektoretza-taldeak ezarritako kontratazio-politika hori izan zen sindikatuek deitutako irakasle eta ikertzaileen greba arrakastatsuen eragile nagusia. Haserrea orokorra eta nabarmena zen, eta ordezko irakasleen eskubideen defentsa funtsezko kausa bihurtu zen unibertsitate-komunitatean. [3]

Hauteskunde promesak: Bengoetxearen hautagaitzaren bandera

Aldarrikapen testuinguru horretan, Joxerramón Bengoetxearen hautagaitzak, gaur egun UPV/EHUko errektorea denak, gogor salatu zuen praktika hori, eta publikoki egoera iraultzeko konpromisoa hartu zuen. Ordezko irakasleen baldintzak hobetzea izan zen bere bandera programatikoetako bat, komunikabideetan behin eta berriz erakutsi zena lehentasun absolutu gisa eta Eva Ferreiraren hautagaitzari aurre egiteko funtsezko tresna gisa.

Horren adibide dira El Salto Diario [4] egunkariari egindako adierazpen hauek (ikus irudian), hemeroteka oso ugaria den arren. Promesak argiak eta sendoak ziren: arazo hori konponduko zen.

Etsipena eta jarrera-aldaketa: errektoretza-talde berriaren errealitatea

Hala ere, errealitatea, errektoretza-talde berriaren lehen urratsak igaro ondoren, guztiz etsigarria da. Otsailean, Bengoetxea errektorea buru zela, prentsan iragarri zen “el encargo de un par de estudios jurídicos para examinar la posibilidad de realizar una de nuestras promesas durante la campaña, una de nuestras banderas, que es la posibilidad de contratar profesorado sustituto a tiempo completo.” [5]

Harrigarria da, gutxienez, horrelako promes sakon eta sutsu bat egitea, aldez aurretik bideragarritasunaren ziurtasun juridikorik izan gabe. Hauteskunde promesa hutsa ote zen?

Opakutasuna eta lankidetzarik eza: IIPen errektoreordetzaren erantzuna

CCOOk behin eta berriz eskatu dio IIPen errektoreordetzari "azterlan juridiko" horietan sartzeko, lankidetzan aritzeko eta arazo horri irtenbidea bilatzeko. Are gehiago, erantzukizunez eta gardentasunez jokatuz, irakasle eta ikertzaileen errektoreordeari gure txosten juridikoa bidaltzen diogu, zorroztasunez egina eta lanaldi osoko kontratazioaren bideragarritasuna bermatzen duena. Gure asmoa argia da: elkarrekin lan egitea ordezko irakasleei hainbeste eragiten dien arazo hori konpontzeko.

Zoritxarrez, IIPen Errektoreordetzaren erantzuna opakutasuna eta lankidetzarik eza izan dira. Irakasle eta ikertzaileen errektoreordeari martxoaren 6an bidalitako mezu elektroniko batean salatu genuenez:

Estimado Efren:

Desde CCOO nos dirigimos a tí para expresar nuestra preocupación y malestar ante la falta de transparencia y colaboración por parte de tu Vicerrectorado en relación a la problemática del profesorado sustituto.

El próximo lunes está previsto el inicio de la negociación de este punto crucial. Sin embargo, a día de hoy, CCOO no ha recibido los dos informes jurídicos que tu equipo posee y que resultan fundamentales para un análisis riguroso de la situación.

Esta petición no es nueva. CCOO ha solicitado reiteradamente estos informes, tanto verbalmente en la comisión del pasado 14 de enero como previamente en la reunión bilateral que mantuvimos. También lo hemos solicitado por escrito, vía correo electrónico y, una segunda vez, por registro electrónico. Tu aparente negativa a compartir esta información, que se reduce al simple envío de un par de archivos, resulta incomprensible y dificulta enormemente el trabajo de los representantes sindicales.

En contraposición a esta actitud y, en un un ejercicio de responsabilidad y buena fe, CCOO remitió a tu Vicerrectorado su propio análisis jurídico con el ánimo de colaborar en la búsqueda de soluciones. Lamentablemente, no hemos encontrado reciprocidad en este intercambio de información, esencial para abordar eficazmente la problemática del profesorado sustituto.

Por todo lo expuesto, exigimos la inmediata remisión de los informes jurídicos solicitados. Consideramos que la transparencia y el acceso a la información son pilares fundamentales para una negociación justa y constructiva.

Un saludo

Aitzakiak eta ihesbideak: irakasle eta ikertzaileen errektoreordetzak ez du ulertzen

Irakasle eta ikertzaileen azken batzordean, martxoaren 10ean, irakasle eta ikertzaileen errektoreordeak gure susmo txarrenak berretsi zituen. Erantzukizunei ihes egiteko ariketa batean, gaia "uste baino korapilatsuagoa" zela argudiatu zuen, CRUEren posizioan ezkutatuz, Unibertsitateen Idazkari (Pingarron jauna) baten iraganeko adierazpenetan, eta OSLUren aldaketa hipotetiko baten zain egotea ere planteatu zuen, urteak beharko baitzituen aldaketa hori iristeko!

Azkenik, ordezko irakasleak kontratatzeari dagokionez, denak berdin jarraitzen duela iragarri zuen, eta sailetara barne-ohar bat bidali zuen, salatzen genituen baldintza berberekin jarraitzen dutela baieztatzeko [6].

Harridura larria da barne-ohar honetan esaten denean "gaur egun indarrean dagoen irizpideari jarraitu beharko diogu." Baina, noiztik parekatzen da aurreko taldearen irizpidea arau batekin? Orain, hainbeste kritikatzen genuen eta grebara joateko erabili genuen irizpidea eta/edo interpretazioa azkenean ona zela ondorioztatu al da? Ez: talde baten irizpidea baino ez da, eta, beraz, edozein unetan alda dezake talde berriak.

Horrez gain, IIPko errektoreordeak ordezkoei buruzko txosten juridikoak ematea saihestu zuen, horiek "etxean" tratatu behar zirela argudiatuz, sindikatuak unibertsitate-komunitateko kide izango ez bagina bezala. 

CCOOri langile horiekiko erantzukizuna kentzen ari zaiola iruditzen zaigu, "baloiak kanpora" botatzera mugatzen ari dela, Eusko Jaurlaritza, OSLU legea bera eta abar.

Aitzakiarik ez! CCOOk promesak betetzeko eskatu du

CCOOtik gogor salatzen dugu errektoretza-talde berriaren jarrera-aldaketa nabarmen hori. Hauteskunde-kanpainan "bandera" eta "lehentasun osoa" zena, orain aitzakietan eta ihesbideetan galtzen da. Agindutako gardentasuna eta lankidetza opakotasun eta itxikeria bihurtu dira. Defendatzen zuten "etxe komunak" ez du, antza, langileen ordezkarientzako lekurik.

UPV/EHUko Errektoretzari eskatzen diogu aitzakiak jartzeari utz diezaiola, bere promesak berehala bete ditzala eta Estatuko beste unibertsitate batzuen bideari jarrai diezaiola, izan ere, azken unibertsitate horietan arazo hau modu baketsuan konpondu da eta EZ DA EZERTXO ERE GERTATZEN.

CCOO UPV/EHUko langileen defentsan!AFILIATU CCOO: ONDO DATORKIZU!!

 94 601 2437
ccooupv-bi@ehu.eus

 

Eskaneatu edo klikatu QR kodearen gainean

GEHIAGO GARA, GUTXIAGO IRABAZTEN DUGU

UPV/EHUn gizon langileak baino emakume langile gehiago gara jada. Zehazki, langile guztien % 53,32 gara, 2024ko Berdintasun Planaren datuen arabera, eta, hala ere, gutxiago irabazten dugu.

"Lan berdinagatik, soldata berdina" leloa antzinako aldarrikapen bat dela iruditzen zaigu, gure amonen garaikoa. Hala ere, emakumeontzat indarrean jarraitzen du. Emakumeen lana balio txikiagokoa edo okerragoa dela esan al daiteke?

UPV/EHUn, sexu-arrazoiengatiko soldata-arrakala 2024ko Berdintasun Planaren Soldata Auditoretzan aztertu zen. Txosten horretan, % 7ko arrakala globala agerian geratu zen. Hau da, UPV/EHUko emakumeok, urteko 1.590 orduko lanaldian, 111 ordu ordaindu gabe lan egiten dugu, gure lankide gizonek jasotzen duten ordainsariarekin alderatzen badugu. CCOO sindikatuak etengabe salatzen du hori UPV/EHUn, eta arrakala hori arintzea bilatzen duten proposamenak egiten ditu.

 

Horri gehitu behar zaio, CIS 2024ko estatistiken arabera, emakumeok gizonek baino % 45 denbora gehiago eskaintzen diegula zaintza-lanei:

• Emakumeak: 412 minutu/eguneko

• Gizonak: 228 minutu/eguneko

Eta % 27 denbora gehiago etxeko lanei:

• Emakumeak: 172 minutu/eguneko

• Gizonak: 126 minutu/eguneko

Beraz, GEHIAGO GARA, GUTXIAGO IRABAZTEN DUGU ETA GEHIAGO LAN EGITEN DUGU... BAINA DOAN.

Nondik dator bidegabekeria hau?

UPV/EHUko 2024ko Berdintasun Plana egiteko egoeraren diagnostikoak argi utzi zuen sexu-arrazoiengatiko arrakala eragiten zuten hainbat kausa zeudela:

• Segregazio bertikala: ordainsari handiagoa duten lanpostuetan emakume gutxiago.

• Segregazio horizontala: ordainsari handiagoa duten ezagutza-arloetan emakume gutxiago.

• Zaintza-arrakala: ordaindu gabeko zaintza-baimenen erabilera, baita lanerako erabilgarritasun txikiagoa ere.

Emakumeok gara zaintza-lanen arduradunak, eta, horregatik, denbora gutxiago dugu ordaindutako lanari eskaintzeko, eta horrek eragina du oinarrizko soldatan eta merezimenduen egiaztapenean eta lanerako erabilgarritasunean oinarritutako soldata-osagarriak lortzeko aukeran, baita plaza iraunkorretara eta promozio-prozesuetara sartzeko beharrezkoak diren egiaztapenak lortzeko behar den denboran ere.

UPV/EHUn, zaintza-arrazoiengatiko eszedentzia-eskaeren % 4,5 gizonak egiten ditu soilik. Zaintza-arrazoiengatiko lanaldiaren murrizketei dagokienez, guztizkoaren % 14 dira.

Desoreka agerikoa da, eta erantzunkidetasuna ez da existitzen.

 

Eta egoera larri honen aurrean, zer egin du UPV/EHUk?

Aurreko errektore-taldeak kontziliazioari buruzko negoziazioa boikoteatu zuen, sexu-arrazoiengatiko arrakala arintzeko neurri gisa. Luzamenduak egiten aritu ziren, hobekuntza-neurri oro blokeatzeraino iritsiz. Joan den uztaileko Emakumeen eta Gizonen arteko Berdintasunerako Sektore arteko Batzordeko azken saioan, kudeatzaileak, nahita, eta UPV/EHUtik joango zela jakinda, kontziliazioarekin eta soldata-arrakala ezabatzearekin lotutako hobekuntzak negoziatzeko aukera oro eragotzi zuen, gainerako errektore-taldearen oniritziarekin, negoziazio-fede txarra erakutsiz.

Eta orain, 2025ean, errektore-talde berri bat dugu, zeinaren hauteskunde-programan sexu-arrazoiengatiko soldata-arrakala ezabatzeko eta kontziliazioa sustatzeko beharra aitortzen den.

Egia da talde hau bere ibilbideari hasi berri dela eta denbora eman behar zaiola. Hala ere, bide onetik ez doazen neurri oso garrantzitsu batzuk hartzen ari dira jada.

TEKAZELko kasuan, Pertsonaleko Gerenteordetzak Lanaldiaren Zirkularraren proposamen bat aurkeztu die sindikatuei, eta hori irten berri den Gerenteordeak aurkeztu zuen Proposamenaren jarraipena besterik ez da.

Lanaldiaren zirkularrak TEKAZELko lan-baldintzak arautzen dituela kontuan hartuta, zaila da ulertzea zergatik ez duten euren hauteskunde-promesak jasotzen dituen proposamen propiorik aurkezten.

Jarraipeneko proposamen honen aurrean, CCOOko sindical atalean honako galdera hauek egiten dizkiogu geure buruari:

• Nola hobetu daiteke kontziliazioa 30 urte baino gehiago aldatu gabe daramatzaten ordutegiak eta fitxaketak malgutzen ez badira?

• Nola justifikatu gaur egungo gizartean iragan mendeko lan-antolaketa sistemak erabiltzea?

• Nola handitu AZPko UPV/EHUko atxikimendua, haren beharrak kontuan hartzen ez direnean eta, urtez urte, presentzialtasunean oinarritutako sistema ezartzen denean, helburuetan eta errendimenduan oinarritu beharrean?

• Nola murriztuko da soldata-arrakala, hura eragiten duten kausak mantentzen badira?

• Non daude errektore-talde berriak agindutako aldaketak eta aurrerapenak?

Azken batean, noiz arte itxaron behar dugu UPV/EHUko langile gehienok gure lanak gizonen lanak adina balio izateko?

 

AFILIATUAK, ELKARREKIN, INDARTSU

Martxoaren 8an, CCOO sindikatutik gure ahalegin sindikala mugimendu feministari laguntzeko eskaini nahi dugu, #ElkarrekinBatera askoz gehiago, indartsuago, gogaikarriago, ausartago, alaiago eta borrokalariago izan gaitezen, elkartasunetik abiatuta, ordena patriarkala amaitu eta ekitatea lortzeko.

Elkarrekin eta batera ez dugu etsiko indarkeria matxista guztiekin, laneko diskriminazio anitzekin eta autonomia eta askatasun faltarekin amaitzeko ahaleginean. #FeminismoSindikal honen aldeko apustua egiten jarraituko dugu, emakume autonomoagoak, zoriontsuagoak eta independenteagoak egingo gaituen feminismoaren alde.

CCOOko #FeminismoSindikal-etik afiliatu guztiei dei egiten diegu egunero laneko ekitatearen alde lanean jarraitzeko, baina, bereziki, martxoaren 8an, mugimendu feministak hainbat herritan deitutako mobilizazioekin bat egitera animatzen ditugu.

#AfiliatuakElkarrekinIndartsu, feminismoaren bidez emakume guztien gizarte-errealitatea eraldatzea lortzeko.

Dokumentazio gehigarria: 

Trabajadora Aldizkariaren zenbaki berezia

 

CCOO UPV/EHUko langileen defentsan!AFILIATU CCOO: ONDO DATORKIZU!!

 94 601 2437
ccooupv-bi@ehu.eus

 

Eskaneatu edo klikatu QR kodearen gainean

IIP FUNTZIONARIOEN MURRIZKETA KEZKAGARRIA

UPV/EHUko IIP FUNTZIONARIOEN MURRIZKETA KEZKAGARRIA

UPV/EHUk hamarkada bat darama legea bete gabe, lehen LOU legea eta orain OSLU legea. Bi legeetan, irakasle eta ikertzaileen artean nahitaez bete beharreko funtzionarioen ehunekoak ezartzen dira. Legezko betebehar horiek betetzetik urrun, errektoretza-taldeetako langileen politikek unibertsitate honetako irakasle eta ikertzaile funtzionarioen desagerpena ekarri dute.

Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitateko CCOOren Atal Sindikalak publikoki salatu nahi du gure unibertsitatean funtzionario diren irakasle eta ikertzaileen kopurua izugarri jaitsi dela, eta joera horrek serioski konprometitzen dituela gure erakunde akademikoaren kalitatea, independentzia eta egonkortasuna.

Azaldutakoaz gain, joan den 2024aren amaieran, irakasle eta ikertzaile funtzionarioen lan-kontratupeko irakasle iraunkorren sorpassoaren lekuko izan gara, nahiz eta CCOO aspalditik ari den egoera hori salatzen [1].

Azalpena: komunikatu honetan aurkeztutako datuak bat datoz OSLUko irakasle eta ikertzaileei buruzko 64.3 artikuluan ezarritako kontabilizazio-sistemarekin:

3. El profesorado funcionario será mayoritario, computado en equivalencias a tiempo completo, sobre el total de personal docente e investigador de la universidad. No se computará como profesorado laboral a quienes no tengan responsabilidades docentes en las enseñanzas conducentes a la obtención de los títulos universitarios oficiales, ni al personal propio de los institutos de investigación adscritos a la universidad y de las escuelas de doctorado

EGOERAREN LARRITASUNA BERRESTEN DUTEN DATU OBJEKTIBOAK

UPV/EHUko Gobernu Kontseiluaren datu ofizialek joera argia erakusten dute:

• Irakasle eta ikertzaile funtzionarioen ehunekoa nabarmen jaitsi da 2015ean ( % 51,17) eta 2025. urtearen amaierarako ( % 27,98).

• Termino absolutuetan, 2015ean 2.005 irakasle funtzionario izatetik 2025erako 1.111 bakarrik izatera igaro gara, hau da, 894 funtzionario galdu dira ( % 44,6ko murrizketa).

• Irakasle eta ikertzaile iraunkorren, funtzionarioen eta lan-kontratudunen arteko ratioa % 74,59tik % 45,44ra jaitsi da aldi berean.

  
  
  

   

  
  
  

  Xehetasunetara sartzen bagara, ikusiko dugu nola aldi horretan bertan:

  • Katedren kopurua 2015ean 421 izatetik 2025aren hasieran 331 izatera igaro da (-%22)

  • Unibertsitateko titularren kopurua 2015ean 1106 izatetik 2025ean 676 izatera (-%39)

  Etengabe  murrizte horrek agerian uzten du irakasleak eta ikertzaileak laneratzeko nahita egindako politika, gure unibertsitatearen etorkizunerako guztiz kaltegarria dela uste baitugu.
  UPV/EHU Estatuko gainerako unibertsitate publikoekin alderatzen badugu, ikus dezakegu, datuak ikusita, UPV/EHUren egoera oso kezkagarria dela, irakasle eta ikertzaileen artean funtzionarioen ehuneko txikiena duen Estatuko bigarren unibertsitatea baita. Jarraian aurkezten diren datuak Zientzia, Berrikuntza eta Unibertsitate Ministerioak eskainitakoak dira, eta 2022-2023 ikasturtekoak dira. Azpimarratu behar dugu azken bi ikasturteetan egoerak nabarmen egin duela okerrera.

  
  

  

  JOERA NEGATIBO HORREN KAUSAK

  Bilakaera kezkagarri hori azaltzen duten hainbat arrazoi identifikatu ditugu:

  1. Politika desorekatuak Enplegu Eskaintza Publikoetan (EPE):

     • Ondoz ondoko errektoretza-taldeek desoreka handia sortu dute erabakiak hartzearekin, eta ahalik eta lehentasun handiena eman diote irakasle eta ikertzaileen egonkortasunari, haien promozioiaren kaltetan, bien arteko oreka bilatu beharrean.

     • Birjarpen-tasak baldintzatuta eta aitzakia gisa erabilita, egonkortzea lehenetsi da, araubide juridikoa aldatzeko kontsumitutako birjarpen-tasa (irakasle agregatuak edo osoko irakasleak Katedra edo Unibertsitateko Titularra izatera igotzen direnean) hurrengo urtean berreskuratzen denean eta ondoren egonkortzeko erabil daitekeenean. Hau da, kontua ez da gauza bat edo bestea aukeratzea, baizik eta tasa hori administratzea, bi premiak asetzen saiatuz.

     • Horrela, Titularren eta, ondorioz, Unibertsitateko Katedren plazak muturrera murriztu dira.

  2. Funtzionarioen kidegoetan sartzeko pizgarri aktiboa kendu duten neurri politikoak UPV/EHUn:

     • Irakaskuntza-sama: irakasle eta ikertzaile funtzionarioei irakaskuntza-sama handiagoa ezarri zaie urte askoan, eta egoera horri eutsi zitzaion OSLU indarrean sartu arte [2]. Politika hori beste bat izan zitekeen, Estatuko beste unibertsitate publiko askotan bezala, eta, neurri handi batean, irakasle eta ikertzaileen kidegoetan sartzeko asmoa kendu zion.

     • Seiurtekoen kobrantza etetea funtzionario-kidegoetara sartzean. Estatuko beste unibertsitate batzuetan ematen ez zen neurri politiko horrek seiurtekoak kobratu gabe uzten zizkion irakasle eta ikertzaileei, lan-kontratudun izatetik funtzionario izatera aldatzen baitzen [3]. Horrek, hain zuzen ere, ez du laguntzen funtzionarioen bidea bultzatzen.

     • Arazo hori partzialki konpondu bazen ere, gaur egun ere funtzionario-kidegoetara sartzen direnek hurrengo urtera arte itxaron behar dute, kobratu gabe, dagokiena jaso ahal izateko [4].

  3. Estatu mailako erretiro-politikaren aldaketak:

     • Klase Pasiboen erregimenaren amaiera: 2011 baino lehen, funtzionario berriak abantaila nabarmenak zituen erregimen batean sartzen ziren erretiroaren ondorioetarako, eta erretiroa 60 urtetik aurrera har zezaketen. Urte horretatik aurrera, funtzionario berriak Gizarte Segurantzako Erregimen Orokorrean sartzen dira.

     • Erretiro partziala hartzeko ezintasuna (txanda-kontratua): Gaur egun, arazoa konpontzetik gertu dagoela dirudien arren, funtzionarioek ezin dute erretiro partziala hartu, lan-kontratuko langileek ez bezala [5].

  4. Desberdintasunak egiaztapen-irizpideetan:

     • Unibasqen akreditazioek aukera ematen dute lehenago sartzeko lan-kontratudun irakasle iraunkorren figuretara, ANECAren akreditazioek baino eskakizun gutxiago eskatzen dituztelako, eta, horrela, bide erakargarriagoa ematen zaie lan-legepeko bihurtzeko joera hori bultzatzen duten lan-figura iraunkorrei.
       

  Ulertzen da, lan- eta funtzionario-figuren artean soldata bera izanik, eta ez dagoenez pizgarri nahikorik, baizik eta kontrakoa, funtzionario-bidea aukeratzeko, langileek lan-bidea hartzea, lehenago lan-baldintza hobeak lortu ahal izateko.
  Ildo horretan, CCOOk ANECAren irizpideak OSLUra egokitzea eskatzen ari da unibertsitateko titular eta katedra gisa akreditatzeko; izan ere, lege berriak karrera laburragoa ezarri du, eta oso zaila da akreditazio horiek garaiz lortzea [6].

   

  ONDORIO LARRIAK GURE UNIBERTSITATEARENTZAT
  Egoera horrek inplikazio garrantzitsuak ditu, unibertsitate-funtzioaren muinari berari eragiten diotenak:

  1. Arauak ez betetzea: OSLUk argi eta garbi ezartzen du irakasle eta ikertzaile funtzionarioak izan behar duela irakasle eta ikertzaileen gehiengoa, eta UPV/EHU baldintza hori urratzen ari da nabarmen.
     

  2. Katedra-askatasunaren mehatxua: Irakasle eta ikertzaile funtzionarioak lan-egonkortasuna du, eta askatasun akademikoa kanpoko eraginik gabe erabiltzeko aukera ematen die. Egonkortasun hori funtsezko berme demokratikoa da independentzia akademikorako, gaur egun arriskuan egon baitaiteke.

  3. Bikaintasun akademikoaren narriadura: Irakasle eta ikertzaile funtzionarioen proportzio txikiagoko plantilla sendotzeak eskatzen ez diren ebaluazio-estandarrak aplikatzea dakar (ANECA vs Unibasq), eta horrek eragina izan dezake gure unibertsitatearen kalitate akademikoan eta ikerkuntzan.

  4. Epaimahaiak eratzea: UPV/EHUk arazo larri bati egin behar dio aurre Unibertsitateko Titularrak eta Katedrak hautatzeko epaimahaien eraketan. Jakintza-arlo askotan ez dago funtzionario nahikorik, eta UPV/EHUtik kanpoko langileetara jo behar da. Hori ahultasun kezkagarria da onenen artean egon nahi duen unibertsitatearentzat, eta horrek proiekzio publiko ona eskatzen du.

  5. Pribatizaziorantz goaz?: UPV/EHUn irakasle eta ikertzaileen laneratze progresiboak ez du betetzen LOSU legea, baizik eta ahuldu egiten du unibertsitatearen autonomia. Funtzionarioen kopurua murriztean, kanpoko esku-sartzeen aurkako funtsezko kontrapisua galtzen da, eta horrek agerian uzten du gero eta zailtasun handiagoa dagoela hautaketako epaimahai akademikoak eratzeko, erakundetik kanpoko langileengana jo gabe. Horrek, lan-plazei eusteko funts pribatuak erakartzea sustatzen duten politikekin batera, ezagutza merkatu-eskariei lotutako produktu bihurtzen du, ez interes publikoari lotutako produktu.

     Irakasle eta ikertzaile funtzionarioa defendatzea ez da nostalgia korporatibista: unibertsitate publiko bat definitzen duten independentzia, bikaintasuna eta ekitatea babestea da. OSLU merkantilizazioaren aurkako dikea izan liteke, baina bere arau-espirituari leialtasunez aplikatzen bazaio bakarrik, eta hori gaur egun ez da gertatzen UPV/EHUn.

  
  

  
  

  CCOOren ALDARRIKAPENAK

  CCOOn badakigu pertsona askok bideratu nahi dutela beren karrera unibertsitateko irakasleen kidegoetara. Hala ere, pertsona horiek zailtasun handiak dituzte horretarako.

  Egoera horren aurrean, CCOOk hau eskatzen du:

  1. Agregatu/Osoko bilkuratik unibertsitateko titular/katedrara igarotzeko mekanismo zuzena ezartzea. Gai hori proposatu zion CCOOk aurreko errektoretza-taldeari; izan ere, OSLUri buruz egin genuen interpretazioaren arabera, bide hori guztiz posiblea da. Hori dela eta, Ministerioari kontsulta bat egin zitzaion horren bideragarritasunari buruz, eta horren zain gaude.

  2. Joera negatibo hori lehengoratzeko urgentziazko plan espezifikoa, datozen urteetan irakasle eta ikertzaile funtzionarioen kopurua handitzeko helburu argiak ezarriz.

  3. Funtzionarioen kidegoetan sartzen direnak zigortzen dituzten neurri diskriminatzaile guztiak berehala ezabatzea.

  4. LEPak berrorekatzea, aldi baterako langileak egonkortzea eta funtzionarioen kidegoetan sartzea bermatzeko.
     

  5. Unibertsitateko titularrarentzat eta katedradunentzat ANECAren akreditazio-betekizunen egokitzapena, OSLUk karrera akademiko laburragoa ezartzen duela kontuan hartuta. [6]

  CCOOk kalitatezko unibertsitate-eredu publikoa defendatzen du, irakasle eta ikertzaile funtzionarioen figura erakundearen bizkarrezurra izan dadin, eta, horrela, euskal gizarteak merezi duen independentzia akademikoa, katedra-askatasuna eta bikaintasun zientifikoa bermatzeko.  

  CCOO UPV/EHUko langileen defentsan!AFILIATU CCOO: ONDO DATORKIZU!!

   94 601 2437
  ccooupv-bi@ehu.eus

   

  

  Eskaneatu edo klikatu QR kodearen gainean