GURE UNIBERTSITATE PUBLIKOAK ASKOZ GEHIAGO BEHAR DU

Unibertsitatearen finantzaketa: Autonomia Erkidegoen ardura

Gure unibertsitatearen finantzaketa-krisia agenda publikoan sartu da behin betiko Errektorearen azken adierazpenen ondoren. Errektoretzak egoeraren jasanezintasuna aitortu duenean, fase berri bat ireki da. Prentsako titularrak alde batera utzi eta proposamen zehatzen negoziazio zorrotzari ekiteko unea da.

Horregatik, CCOOtik, eztabaidaren maila goratu nahi dugu. Gure borroka ez da UPV/EHUko edo Euskadiko toki-kontu bat, ezta bat-bateko erreakzio bat ere; unibertsitate publikoaren defentsarako Comisiones Obreras sindikatuak Estatu osoan duen estrategia koherente eta dokumentatuaren parte da.

Ikuspegi orokor hau posible da CCOOk, klase-sindikatu gisa, ordezkaritza duen esparru guztietan lan egiten eta negoziatzen duelako: UPV/EHUko mahaietatik hasi eta sistemaren etorkizuna definitzen den Madrilgo ministerio-batzordeetaraino.

 

1. Diagnostikoa: Infrafinantzaketa Estrategia Politiko gisa

CCOOko Irakaskuntza Federazioak bere azken estatu-txostenean salatzen duen bezala, infrafinantzaketa Autonomia Erkidego gehienen estrategia deliberatua da.

Datuak kezkagarriak dira:

• Espainiako inbertsioa (BPGd-ren % 0,74) Europako batez bestekoa baino % 20 txikiagoa da. Ikasle bakoitzeko gastua, % 24 txikiagoa.

• 2009az geroztik Autonomia Erkidegoetako aurrekontuak % 56 hazi diren bitartean, unibertsitateetarako transferentziak % 21 baino ez dira igo, eta horrek finantzaketa-ahalmenaren % 7,4ko galera erreala dakar, KPIa kontuan hartuz gero.

Testuinguru honetan, "euskal esparruak" ez gaitu babestu. Eusko Jaurlaritzaren ekimenik ezak, batzuetan unibertsitate publikoaren aurkako keinu argiekin, beste erkidego batzuen hondatze-bide berean jarri gaitu. CCOOk jada ohartarazi du EAEko Unibertsitate, Zientzia eta Berrikuntzako Sailburuaren jarreraz, eta agerian geratu da bere lehentasuna ez dela unibertsitate publikoa bultzatzea.

2. Eskakizuna: Unibertsitate Sistemaren Lege Organikoa Bete eta Eredu Argi bat Definitu

Aitzakien eta propagandaren aurrean, CCOOk gure Federazioaren txostenean oinarritutako plan zorrotz bat aurkezten du. Gure eskakizunak argiak dira eta legean oinarritzen dira:

• BPGd-ren % 1 Autonomikoa 2030ean Aplikatzea: LOSUren agindua betetzea eskatzen dugu, Euskadiko BPGd hartuta erreferentziatzat. Beharrezkoa da urte anitzeko finantzaketa-plan bat helburu hori lortzeko. Ez da aukera bat, legezko betebehar bat da.
• Eleaniztasunagatiko Finantzaketa Gehigarria: Puntu honetan tematzen gara, CCOOk bakarrik defendatu baitu duela egun gutxi arte, lehen aldiz, errektoretzak CCOOren aldarrikapen honekin bat egin duela dirudienean, eta hori ospatzen dugu.

UPV/EHUk, Estatuko beste unibertsitate batzuek ez bezala, egiturazko gainkostu bat du bere elebitasunagatik. Berezitasun horretarako LOSUk ahalbidetzen duen finantzaketa espezifikoari uko egitea onartzea da gure unibertsitateak desabantailan lehiatzea eta langileen baldintzak hobetzeko erabili beharko liratekeen funtsak defizit hori estaltzeko erabiltzea. Horregatik, CCOO Errektoretzari eskatzen ari zaio erreklamazio hori justifikatzen duen memoria ekonomikoa egin eta aurkez dezan.

 

3. Errektoretzaren Arduraduna: Erreakzio Motel eta Berantiarra

Positiboa da Errektoretzak, azkenean, hain beharrezkoa den finantzaketa eskatzeko irmotasuna erakustea. Baina prentsako adierazpenek ez dituzte langileen soldatak handitzen, ez dute IIPen promozioa finantzatzen, ezta TEKAZELen karrera horizontala garatzen ere.

Puntu honetan, galdetu beharko litzateke zergatik errektoretza-taldeak hainbeste denbora behar izan duen erreakzionatzeko, zergatik hain berandu hasi zen lanean eta zergatik jokatu duen gertakari kontsumatuen politiken bidez, Eusko Jaurlaritzari finantzaketa-eskaera bat helaraziz, sindikatuen ordezkaritzak oraindik ezagutzen ez duen “Beharren Diagnostiko” batean oinarrituta, nahiz eta langile guztien lan-baldintzei zuzenean eragiten dien eta negoziazio kolektiboaren xede den, prozedura horrekin erakutsi nahi duen gardentasuna eta jarrera parte-hartzailea ukatuz. Zergatik aurkeztu zuen tarterik geratzen ez zenean?

4. Langileen Lan Baldintzak Hobetuko dituen Finantzaketa

Orain, galdera nagusia hauxe da: diru hori langileentzat izango da? CCOOk eskatzen du finantzaketa gehigarri oro UPV/EHUko langileen benetako lehentasunetara bideratzea:

• IIP eta TEKAZELentzako soldata-igoerak.

• TEKAZELen karrera horizontala ezartzea eta lanpostuen balorazioa eguneratzea.

• IIPentzako promozio plan erreal eta finantzatu bat.

• Langile-kopurua handitzeko promesa betetzea.

• Langile falta konpontzea, bereziki Prebentzio Zerbitzuan.

• Kontziliazio neurriak eta sexuagatiko soldata-arrakala ezabatzeko neurriak.

5. Zure Soldataren alde Negoziatzen Fronte Guztietan

UPV/EHUko langileen defentsarako CCOOren estrategia integrala da eta ez da Euskadin gelditzen. Gure lan-baldintzak hainbat esparrutan negoziatzen direla ulertzen dugu, eta gure indarra horietan guztietan presio egiteko gaitasunean datza.

 

Adibide argi eta berri bat da gure erosteko ahalmena berreskuratzeko mobilizazioa. Atzo bertan, CCOOren UPV/EHUko atal sindikala Bilbon deitutako elkarretaratzean izan zen, Estatuko Gobernuari "XXI. mendeko Administraziorako Esparru Akordioa" betetzeko eskatzeko, sektore publikoko langile guztientzako soldata-igoera aurreikusten baitu.

CCOOk Estatu osoan modu koordinatuan egindako presio honek jada bere fruituak eman ditu. Greba orokor baten mehatxuaren aurrean, Gobernuak amore eman du eta datorren astean langile publikoen soldata-igoeraren negoziazioa hasiko duela iragarri du.

 

  ¡CCOO UPV/EHUko langileen defentsan!

AFILIA ZAITEZ CCOOra: ONDO DATORKIZU

94 601 2437
ccooupv-bi@ehu.eus

Eskaneatu edo egin klik QR kodearen gainean

ERREKTORE: DIRUA BAI, BAINA LANGILEENTZAT?

CCOOk ontzat jo du Errektoreak finantzaketari buruzko sindikatuaren tesiak bere egitea, baina zehaztasuna eta gardentasuna eskatu ditu: "Dirua zertarako?"

UPV/EHUko Errektoreak finantzaketa nabarmen handitzea eskatzeko plan bat iragarri duela-eta prentsan agertutako albisteen aurrean, CCOOko atal sindikalak bere jarrera adierazi nahi du. Gure sindikatuak hilabeteak daramatza gure unibertsitatearen finantza-egoera jasanezinaz ohartarazten, eta positibotzat jotzen du murrizketak eta prekarietatea lehengoratzeko edozein mugimendu. Hala ere, iragarpen hau berandu, gaizki eta ahalik eta modurik txarrenean iritsi da: komunikabideen bitartez eta langileen legezko ordezkaritza gutxietsiz.

BEHARREZKO NORABIDE-ALDAKETA ONTZAT JOTZEN DUGU, NAHIZ ETA BEHARTUA IZAN

CCOOk positibotzat jotzen du Errektoreak, azkenean, bere hasierako epelkeria ("el 1% no es mi obsesión") alde batera utzi eta CCOOk 2024ko azarotik temati defendatu duena bere egitea: unibertsitate publikorako finantzaketa handinahi bat eskatzearen beharra [1]. Pozten gaitu, CCOOren etengabeko presioaren ondoren, Errektoretzak orain LOSUren estatu-esparrua betetzearen garrantzia onartzeak; izan ere, gutxieneko % 1eko BPGd-ko zorua ezartzen du eta aprobetxatu behar ez den aukera historikoa da. Esparru horren barruan, funtsezkoa da UPV/EHUk elebitasunerako memoria ekonomiko bat egitea, dagokigun finantzaketa gehigarria erreklamatu ahal izateko eta, horrela, Estatuko unibertsitate elebakarrekin desabantailan ez lehiatzeko.

MODUAK SALATZEN DITUGU: PROPAGANDA PRENTSARENTZAT, ISILTASUNA LANGILEENTZAT

Deitoratzen dugu errektoretza-taldeak erakusten duen langileen ordezkaritzarekiko mespretxua. Onartezina da garrantzi honetako estrategia baten berri prentsaren bidez jakin izana. Jarduteko modu honek, langileen legezko ordezkaritza alde batera utzita, salatzen aritu garen gardentasun falta berresten du eta Errektoretzak propaganda elkarrizketa sozialaren gainetik lehenesten duela erakusten du. Baina CCOO ez dago inongo agenda propagandistikoren konpartsa izateko: pertsonen legezko ordezkaritza gara.

 

GALDERA NAGUSIA: DIRUA ZERTARAKO?

CCOOren kezka nagusia orain da jakitea finantzaketa-gehikuntza hori langileen baldintzak hobetzeko erabiliko den edo beste helburu batzuetarako. Errektoreak "beharren diagnostiko" bat iragarri du, eta horri buruz ez dakigu ezer. Hori dela eta, eta dokumentu hori zorroztasunez baloratu ahal izateko, CCOOk eskatzen du ahalik eta azkarren eskuratu ahal izatea, eta horretarako eskaera bat erregistratu dugu Gerentzian. Sindikatuak ez gara eragile pasiboak; langile guztien lan-baldintzei zuzenean eragiten dien diagnostiko baten elaborazioan parte hartu beharko genukeen, negoziazio kolektiboaren gai baita.

Bertan langileen benetako lehentasunetarako partidak aurreikusten diren egiaztatu nahi dugu:

• Soldata-igoerak, gure ingurunearekiko arrakala ixten lagunduko dutenak, IIPentzat eta TEKAZELentzat.
• TEKAZELen karrera horizontala ezartzea eta lanpostuen balorazioa eguneratzea.
• IIPen promoziorako plan erreal eta finantzatu bat.
• Langile-kopurua handitzeko promesa betetzea. 
• Prebentzio Zerbitzuko langile falta arazoa konpontzea.
• Sexuagatiko soldata-arrakala ezabatzea.
• Langileen ongizatea sustatzea: kontziliazioa. 

EGITURAZKO ARAZO BAT: AUTONOMIA ERKIDEGOEN KONPROMISO FALTA

UPV/EHUren egoera ez da kasu isolatu bat. CCOOko Irakaskuntza Federazioak estatu mailako bere komunikatuan salatzen duen bezala, infrafinantzaketa Autonomia Erkidego gehienen estrategia deliberatua da unibertsitate publikoa ahultzeko eta pribatuaren negozioari mesede egiteko. "Euskal esparrua", babesa izan beharrean, beste erkidegoetakoak bezain eraginkortasun gutxikoa dela frogatzen ari da bere unibertsitate publikoaren etorkizuna bermatzeko.

CCOOren borroka ez da Errektoretzarentzako txeke zuri bat lortzea, baizik eta unibertsitatea martxan jartzen dugunon lan-baldintzak duintzeko balioko duen aurrekontu bat lortzea. Informazio gehiago ematen jarraituko dugu.

 

 ¡CCOO UPV/EHUko langileen defentsan!

AFILIA ZAITEZ CCOOra: ONDO DATORKIZU

94 601 2437
ccooupv-bi@ehu.eus

Eskaneatu edo egin klik QR kodearen gainean

 

ERASO BERRIAK, AKATS ZAHARRAK

UPV/EHUk BERE LANGILEAK BABESTU BEHAR DITU

Otsailean, CCOOko Atal Sindikalak komunikatu bat argitaratu zuen "Beldurtzen gaituen aurrekaria" izenburuarekin. Bertan, kezkaz ohartarazten genuen irakasleen aurkako eraso eta seinalatze patroi bat ematen ari zela, ikasleen sektore minoritario batzuen eskutik, eta erakundearen erantzuna nahikoa ez zela iruditzen zitzaigun. Zoritxarrez, denborak arrazoia eman digu, eta gaur salatu beharrean gaude egoerak bere horretan dirauela ez ezik, okerrera egin duela errektoretza taldearen pasibotasunaren aurrean.

Unibertsitatetik kanpoko eztabaida mediatiko baten testuinguruan, UPV/EHUko bi irakasle jazarpen kanpaina baten, campusean publikoki seinalatzearen eta presio onartezinen jomuga izan dira sare sozialetan beren iritzi pertsonalak adierazteagatik. Jarduteko modu honek —ideologia langileak lintxatzeko aitzakia gisa erabiltzea— jada salatu genuen egoera errepikatzen du, eta horrek erakusten du ez direla ikasgaiak ikasi, ezta egoera horien aurrean jarduteko beharrezko neurriak hartu ere.

CCOOko Atal Sindikalaren jarrera argia da langile guztien eskubideen, errugabetasun-presuntzioaren, adierazpen-askatasunaren defentsan, eta edozein indarkeria, hertsapen edo jazarpen motaren aurkako erabateko arbuioan. Baina egoera errepikatzen denez, defentsa jada ez da nahikoa. Orain exijitzeko unea da. Larriena da Errektoretza Taldeak, iraganeko esperientzietatik ikasi beharrean, akats berberak errepikatzen dituela.

Joan den urriaren 23an egindako Negoziazio Mahaian, IIPen arloko Errektoreordeak gure salaketaren aurrean emandako erantzuna etsigarria izan zen, eta funtzio-uzte arriskutsu bat agerian utzi zuen. Gaia behar duen presaz jorratu beharrean, "galde-eskeak" ataleko izapide huts bihurtzen saiatu zen, informazio falta erakutsi zuen eta jarrera iheskorra hartu zuen, ardura Dekanotzari eta Aldezleari egotziz.

Jarrera hori are esperpentikoagoa da ikustean, Negoziazio Mahaia biltzen zen bitartean, seinalatutako irakasleen lantokiaren kanpoaldean, haiek jazartzen dituzten kolektibo berberek deitutako elkarretaratze bat hasten ari zela, "Irakasle Erreakzioarioak EHUtik KANPO" lelo esplizituarekin, Errektoretzak berak, gutxienez isilbidez, baimenduta.

Are gehiago, IIPen arloko Errektoreordeak, distantziakidetasun onartezin bat sortu nahian, irakasle baten aldetik "gertaera bortitzak" egon zirela iradoki zuen, inolako frogarik eman gabe eta biktimaren irudia zikinduz.

Indarrean dagoen araudiari buruz:

Erantzukizunen nahasmen horren aurrean, indarrean dagoen araudiak —LOSUek, UPV/EHUko Estatutuek, Kode Etikoak eta Unibertsitateko Bizikidetzari buruzko Legeak— ezartzen duena gogorarazi beharrean gaude:

1. Dekanotzari dagokio, zentroko agintari goren gisa, bere instalazioetan jazarpena geldiarazteko berehalako esku-hartzea, hala nola kartelak kentzea edo istiluen arduradunak identifikatzea, UPV/EHUko Bizikidetza Araudian ezartzen den bezala. Lehenengo jarduera-lerroa da, baina bere funtzioa mugatua da.

   Hala ere, irakaslea babestu beharrean, fakultatetik ikasleen batzar bat egiteko baimena eman zen irakaslea klasea ematen ari zen gelaren ondoko gelan, eta honek hormako hotsak eta kolpeak jasan behar izan zituen. Gertaera honek, egoera baretzen lagundu beharrean, presio eta esposizio handiagoa eragiten dio jazarpena jasaten ari den langileari.

2. IIPen arloko Errektoreordetzaren eskumena: Langile bati egindako jazarpen eta mehatxu kasu bat ez da zentro baten ohiko kudeaketako kontu bat; langileen, lan-harremanen eta laneko segurtasun eta osasunaren arazoa da. IIP babesteko, haien segurtasuna eta lan-eskubideak bermatzeko azken erantzukizuna Errektoretzari dagokio zuzenean, eta, eskuordetze bidez, IIPen arloko Errektoreordeari. 

   Bera da eskumena duena babes-protokoloak aktibatzeko, lan-gatazka aztertzeko eta IIPek lan-ingurune seguru batean lan egin dezaketela bermatzeko, Estatutuetan ondorioztatzen den bezala.

Jarraitu beharreko prozedura, gure ustez, honako hau izan beharko litzateke: Unibertsitateak langilea babestu behar du, gertakariak argitzeko informazio-espediente bat ireki eta espediente hori Bizikidetza Batzordearen esku utzi behar du, gatazka hauetan bitartekaritza-lanak egiteko sortu baitzen.

• Azaldutako guztiagatik, CCOO UPV/EHUk formalki exijitu du negoziazio-mahaian:
• Errektoretzak publikoki, irmo eta berehala gaitzes ditzala irakasleek jasandako jazarpen- eta hertsapen-ekintzak, unibertsitate honetako langileak kikiltzeko edozein saiakera arbuiatuz.
• Babes-neurri eraginkor eta berehalakoak artikulatzea, kaltetutako irakasleen segurtasuna eta beren irakaslanaren jardun normala bermatzeko.
• Jokaera onartezin horien arduradun gisa identifikatutako ikasleei diziplina-espedientea irekitzea.
• IIPen arloko Errektoreordeak bere gain har dezala esplizituki Estatutuek ematen dioten ardura, bere kargura dauden langileak babesteko eta defendatzeko, beren funtzioak eskuordetzeko edo saihesteko edozein saiakera alde batera utzita.

 

Ez dugu onartuko jazarpena, seinalatzea eta aurretiazko zentsura gure unibertsitatean normalizatzea, eta ez dugu onartuko pasibotasuna eta ihes egitea gure errektoretza taldearen erantzun estandar bihurtzea. UPV/EHUk askatasun- eta segurtasun-gune izan behar du bertan parte hartzen duten pertsona guztientzat. CCOOtik, lanean eta hori exijitzen jarraituko dugu.

 

 ¡CCOO, UPV/EHUko langileen defentsan!

AFILIA ZAITEZ CCOOra: INTERESGARRIA ZAIZU

94 601 2437
ccooupv-bi@ehu.eus

Eskaneatu edo egin klik QR kodearen gainean

TEKAZELEN PLANGINTZA BATZORDEA URRIAK 22

CCOO-tik atzo, 2025eko urriaren 22an, TEKAZELen plangintza-batzordean landutako eta zuen interesekotzat jotzen ditugun zenbait gairen berri eman nahi dizuegu.

 

Hauek dira: 

1. Lan-kontratuko langileak: Erretiro partzialerako eskaerak (errelebo-kontratua) aurkezteko epea zabalik dago; dokumentazio guztia webean aurki dezakezue eta urriaren 31n, ostirala, amaituko da.
2. Funtzionarioentzako lekualdatze-lehiaketaren eta lan-kontratukoentzako lanpostuak betetzeko deialdia gutxienekoen akordioa EHAAn argitaratu ondoren egingo da. Lekualdatze-lehiaketa, lanpostu-betetzea, barne-sustapena eta EPEa garatzeko epea ez da ezagutzen, baina hautaketa- eta hornidura-langileak indartzeko asmoa dago prozesua arintzeko, 2026ko abendurako dena ebatzita egon behar dela kontuan hartuta.
3. Lan-poltsa asko ia agortuta daude, horregatik, mailaz maila lan-poltsetarako deialdi berriak egingo dira.

Gure erreklamazioak batzordean: 

1. Negoziazio-egutegi bat erreklamatu dugu, karrera horizontala, telelana, lanaldiari buruzko zirkularra, lan-poltsen araudia eta abar bezalako gai garrantzitsuak negoziatzen hasteko aurreikusitako datekin.
2. Barne-sustapen bidez lanpostua lortu zuten langileek lekualdatze-lehiaketara aurkeztu ahal izango diren aztertzeko eta horri buruzko erantzun argi eta zuzenbidean oinarritua emateko eskatu dugu.
3. Halaber, zaharkituta dagoen eta indarreko legeriarekiko desegokia den kontziliazio-gida eguneratzea exijitu dugu.
4. Telelanari buruzko akordio berri bat negoziatzeko beharra aldarrikatzeaz haratago, neurriak hartzea eskatu dugu egonkortze-prozesuen ondorioz lanpostuz aldatu diren pertsona guztiek telelana eska dezaten, nahiz eta gaur egun eskakizun gisa ezarritako urtebeteko gutxieneko epea ez bete.

 

Gure gaitzespena urriaren 15eko lanuzteagatiko deskontuari: 

Administrazioak baieztatu digu azaroko nominatik urriaren 15eko mobilizazioetan parte hartzea deskontatzeko asmoa duela. CCOOtik neurri horren aurkako gure gaitzespena adierazi dugu.

Gure gaitzespena Errektoretzaren neurri bikoitz batean oinarritzen da, gure ustez
onartezina dena. Errektoretza-taldeak irailean lanuzte batera deitu zuenean (gogoratu gure komunikatua), ugazaben itxiera dekretatu zuten eta idatziz bermatu zuten ez zela nominan deskonturik egingo, guztia komunikabideen aurrean argazki polit bat ziurtatzeko. Hala ere, deialdia sindikatuetatik datorrenean, haien konpromisoa lausotu egiten da eta langileak ekonomikoki zigortzea erabakitzen dute.

Hipokresia hori diskriminazio bikoitz batekin larriagotzen da:

1. Faboritismoa ikasleekin: Errektoretzak ebazpen ofizial bat eta informazio zehatz-mehatzeko webgune bat eskaintzen zituen bitartean ikasleek inolako ondoriorik gabeko "etenaldi akademikoa" izango zutela bermatzeko, TEKAZEL eta sindikatuak berak informazio-itzalaldi oso baten mende egon ziren, jakinarazpenik eta jarraibiderik gabe.

2. IIPekiko betiko diskriminazioa: "Etenaldi akademikoaren" formulak de facto IIPak babesten ditu (ikaslerik ez badago, ez dago klaserik), baina zigor ekonomikoa, beste behin ere, TEKAZELen gainean erortzen da, haien lana fitxatze-sistemaren bidez erraz fiskaliza baitaiteke.

    

Azkenean nominan: 2024ko % 0,5eko igoera

Uztailean jakinarazi genizuen bezala, hilabete honetako nominan azkenean islatuta ikusiko dugu 2024ko urtarriletik atzeraeraginez zor zitzaigun % 0,5eko soldata-igoera. Gogoratu hau ez dela 2025eko igoera, CCOO-tik horren alde borrokan jarraitzen baitugu.

 

 ¡CCOO UPV/EHUko Langileen defentsan!

AFILIA ZAITEZ CCOO-ra: ONDO DATORKIZU

94 601 2437
ccooupv-bi@ehu.eus

Eskaneatu edo egin klik QR kodearen gainean

 

```

UNIBERTSITATE PRIBATUAK: KONTROL GUTXIAGO, HEDAPEN ZIURTATUA

640/2021 EDaren aldaketak egungo egoera hobetzen du, baina ez du unibertsitate pribatuen ugaritzearen arazoa konponduko. 2025eko urriaren 28an 905/2025 EDa indarrean sartuko da, Unibertsitate eta unibertsitate-zentroak sortu, aitortu eta baimentzeko eta unibertsitate-zentroen akreditazio instituzionalerako 640/2021 EDa aldatzen duena.

CCOOek hasieratik erreklamatu dio Gobernuari anbizio handiagoa izateko beharra 640/2021 EDaren erreforman

Erreforma hau legealdi honetako garrantzitsuenetakoa izan behar zen, LOSU indarrean sartu ondoren, ustez unibertsitate pribatu berriak sortzeko baldintzak gogortzera zetorrelako. Errealitatea da ez diela itxaropen horiei erantzuten:

• 640/2021 ED-AREN HASIERAKO IDAZKETA HOBETZEN DU, eta hori ez zen zaila. Aurreikusten zituen baldintzak hain orokorrak eta minimoak zirenez, unibertsitatetik baino ikasketa-akademiatik hurbilago zeuden proiektuak unibertsitatetzat hartzera eraman du bere aplikazioak. Izapidetzen ari zela, CCOOek adierazi zuen Errege Dekretu horrek ez zuela erabat konpontzen titulartasun pribatuko ikastetxeen bereizketarik gabeko gehikuntzaren arazoa, eta errealitateak ohartarazpen hori berretsi du: haren aplikazioak ez du eragotzi, indarrean sartu zenetik igaro diren lau urteetan, 2025/2026 ikasturtean plazak eskaintzen dituzten 39 unibertsitate pribatu izatetik 46 izatera igarotzea, eta horiei beste lau unibertsitate pribatu gehitu beharko litzaizkieke, joan den irailaren 9an Unibertsitate Politikako Konferentzia Orokorrak horien berri eman baitzien (I. ERANSKINA). Orotara, orain arte, 10 unibertsitate pribatu berri, hasiera batean kalitate-printzipioaren pean "unibertsitateak edo unibertsitate-zentroak sortzeko gero eta ekimen gehiago kudeatu, antolatu eta gaitasun handiagoz planifikatzera" zetorren arau baten babesean.
• BAINA BELDUR GARA EZ DUELA ERAGOTZIKO ZALANTZAZKO KALITATEKO UNIBERTSITATE ETA UNIBERTSITATE-ZENTRO BERRIAK UGALTZEN JARRAITZEA. Erreformarekin batera hainbat eskakizun sartu dira, eta, itxuraz, irizpide zorrotzagoak eskatuko dituzte indarrean sartzen denetik aurrera aurkezten diren proiektuetan. Baina eskatutako txosten guztien nahitaezko eta lotesle izaera ez eskatzeak, kasu askotan, autonomia-erkidegoen esku utziko du haiek behin betiko onesteko azken gaitasuna.  

Hau bereziki kezkagarria da Euskadin, non Juan Ignacio Pérez Iglesias Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntzako sailburuak pribatuekiko duen jarrera ezagutzen dugun (ikus komunikatu honen "Ziurtagirien Eskema Estatuko Dekretuaren Aurrean" atala [1]), bai eta joan den maiatzaren 29an Onda Vascan egindako adierazpenak ere, unibertsitate publikoaren defentsatik aldendutako politika bat agerian uzten baitute [2].

 

Aldatzen dena eta aldatu beharko lukeena

Zalantzarik gabe, arauaren erreformak baldintza berriak ezartzen ditu eta lehendik zeuden batzuk aldatzen ditu (II. ERANSKINA), gutxieneko kalitatea bermatzeko, eta hori positiboki baloratu behar da. Aldaketa horien artean, honako hauek nabarmentzen ditugu:

1. Unibertsitateek 3 doktorego-programa eskaini beharko dituzte, ez 2, erreformara arte bezala. Gutxienez 10 gradu eta 6 master eskaintzeko betebeharra mantentzen da, 5 jakintza-arloetatik 3tan (zientziak, artea eta giza zientziak, osasun-zientziak, ingeniaritzak eta gizarte-zientziak).
2. Sortu berriko unibertsitateek kaudimen ekonomikoa egiaztatu beharko dute Gordailuen Kutxan edo antzeko tresna legal batean utzitako abalaren bidez.
3. Dekretu berriak 4.500 ikasleko atalasea ezartzen du lehenengo sei funtzionamendu-urteetan. Orain arte dekretuak "masa kritiko" nahikoaz hitz egiten zuen. 2023/24 ikasturtean, matrikulatuen batez bestekoa 19.800 izan zen publikoetan eta 11.000 pribatuetan. Pribatuetako 13tan ez ziren unibertsitatean izena emandako 3.000 ikaslera iristen. Betetzeko epe desberdinak aurreikusten dira, gutxienez sei urtekoak (hasierako proiektuan bost ziren), eta beste bi urtez luzatzeko aukera dago. Hiru urte azken ekitaldietan sortu badira.
4. Aldatutako dekretuak behartu egiten du unibertsitate-proiektuek ebaluaziorako agentzia nazionalaren (ANECA) edo ebaluaziorako agentzia autonomikoaren aldeko txosten nahitaezko eta loteslea izatea. Adituek urtebeteko epea izango dute hura egiteko, eta irakasleen kalitatea, ikerketa eta ekipamenduak izango dituzte ardatz. Ekimena gaitzat hartzen ez bada, sustatzaileek ezin izango dute beste proposamenik aurkeztu bi urtean. Txostena aldekoa bada, Zientzia, Berrikuntza eta Unibertsitate Ministerioari dagokio, 6 hilabeteko epean, txosten ez-lotesle bat egitea, Unibertsitate Politikako Konferentzia Orokorrari helaraziko zaiona, onar dezan edo ez. Jasangarritasun ekonomikoan eta aldez aurreko esperientzian oinarrituko dira. EDa indarrean sartu arte, plantilla eta baliabideak ere ebaluatzen zituzten, eta orain agentziek ebaluatuko dituzte.
5. Urrutiko unibertsitate berriak sortzeko, Gorte Nagusien onarpena eta ANECAren ebaluazioa beharko dira. Autonomia Erkidegoen eskumena izaten jarraituko dute EDa indarrean sartzen den egunean jada sortuta zeudenek; hizkuntza propio koofiziala duten lurraldeetan daudenek eta irakaskuntzaren % 50 gutxienez hizkuntza horretan emango denean (horrek bere jarduera akademikoaren erkidegoz gaindiko irismena mugatzen duelako); eta autonomia-erkidegoaren finantzaketa partziala dutenek, unibertsitatearen aurrekontuaren % 20 gutxienez. Adibideak argiak dira: UOC Katalunian eta Valentziako Nazioartekoa Valentziako Erkidegoan.
6. Kalitate-irizpideak eskatuko zaizkie irakasle eta ikertzaileei. Zehazki, gutxienez % 50ek doktore izan beharko du irakaskuntza guztietarako; eta, gutxienez, % 60k ikerketan egiaztatutako esperientzia izan behar du.

Baina ulertzen dugu ate jakin batzuk irekita uzten direla, unibertsitate-sistemaren kalitate- eta hobekuntza-helburua bermatzen ez dutenak, eta hori da, ustez, lege-aldaketa honek lortu nahi duena. Horrela, eta adibide gisa, honako hau ikusten dugu:

1. Ezin izango zaie aldez aurreko esperientziarik eskatu unibertsitate berri baten sustatzaileei; beraz, edozein pertsonak edo enpresak sustatu ahal izango du unibertsitate bat, nahiz eta bere lanbide-jarduerak unibertsitate-eremuarekin zerikusirik ez izan. Eskakizun hori mantentzen da, hasierako erreforma-proiektuan kudeatzaileei bakarrik aurreikusten zitzaiena.
2. CCOOtik ezinbestekotzat jotzen dugu nahitaezko txosten guztiak lotesleak izatea, baina hori ez da gertatzen erreforma honekin, non ebaluazio-agentzien txostenak baino ez diren. Hau da, proiektuaren jasangarritasun ekonomikoa baloratuko duen Unibertsitate Politikako Konferentzia Orokorraren txostena ez da loteslea izango, eta horrek arriskua dakar proiektuaren etorkizuneko bideragarritasunerako.
3. Unibertsitate pribatu batek egoitza soziala duen autonomia-erkidegoaz bestelako batean zentroak sortu, eskuratu eta atxikitzeko aurreikusten zen Unibertsitate Politikako Batzar Nagusiaren txostenak ez du zertan aldekoa izan beharko. Hau da, nahiz eta txostena zentro berriaren aurkakoa izan, eragindako autonomia-erkidegoek prozesua baimendu ahal izango dute, hala iritziz gero. Hori bereziki larria da, hori baita martxan dauden unibertsitate pribatuak hedatzeko zabaltzen hasi den formula. Eta orain arte arau dena gertatzen jarraituko du: Konferentzia horren txosten desegokia duten unibertsitate guztiak, azkenean, autonomia-erkidegoek baimentzen dituzte. Eta adibide gisa, honako hauek: azken 15 egunetan hiru zentro atxiki berri onartu dira: bat Balear Uharteetan (CEU San Pablo Mallorcan) eta beste bi Asturiasko Printzerrian (Alfontso X.a Jakitunaren Unibertsitatekoa, Oviedon, eta Nebrijako Unibertsitatekoa, Avilesen). Hirurak 2026/2027 ikasturtean hasiko dira lanean.
4. Sortu berri diren unibertsitateek gutxienez ikasleen % 10entzako ostatua izan beharko dute, mugikortasuna bermatuz eta aukera-berdintasuna sustatuz etxebizitzaren garestitzearen eta urritasunaren aurrean. Hala ere, unibertsitateak ez dira behartzen bizitoki-zuzkidura hori osorik edo zati batean unibertsitateek ematera, eta aukera-berdintasuna bermatzen duten prezioekin; aitzitik, erakunde pribatuekin egindako hitzarmenen bidez eman ahal izango da, horien helburua etekin ekonomikoa lortzea baita.
5. Urrutiko unibertsitateak sortzeko txostenak, erreforma-proiektuan aurreikusitakoaren ordez —kasu guztietan ANECAri eta ministerioari lotzen zitzaizkienak—, kalitate-agentzia autonomikoei lotuta jarraituko dute, baldin eta eskolen % 50 hizkuntza koofizialean bada, finantzaketaren % 20 autonomia batetik jasotzen badute edo dekretua aldatu aurretik sortu badira. Ezin dugu ahaztu urrutiko irakaskuntza mota hori unibertsitate pribatuen negozioaren funtsezko zati bat dela.
6. Titulazio berriek Unibertsitate Politikako Konferentzia Orokorretik (CPU) igaro beharko dute, baina haren txostena ez da loteslea izango.

Oro har, araura egokitzeko Errege Dekretuaren proiektuan baino epe luzeagoak ezartzen dira: hiru urte jardunean dauden unibertsitateentzat, bost sortu berrientzat, sei 4.500 ikasleko masa kritikoa lortzeko, eta zazpi urte arte ikerketa-helburu batzuk betetzeko.

Eta esanguratsua dena: unibertsitate-zerbitzua "funtsezko zerbitzutzat" hartzen da, baina ez den bezala, "oinarrizko zerbitzu publikotzat".

CCOOek hasieratik erreklamatu dio Gobernuari anbizio handiagoa izateko beharra 640/2021 EDaren erreforman. Ezinbestekoa da unibertsitate bat sortzeko azken erabakian beharrizan-, egokitasun- eta kalitate-irizpideak gailentzea gogoeta politiko edo ekonomikoen gainetik, horiek, funtsean, legebiltzarreko gehiengoen eta enpresa edo pertsona fisiko edo juridiko jakin batzuen interesen mende baitaude.

CCOOrentzat, lege-aldaketa honek, eraginkorra izateko, "unibertsitateaz" hitz egin ahal izateko beharrezkoak diren gutxieneko baldintzen eskakizuna harmonizatu eta areagotu behar du, bai eta gure unibertsitate-sistemako osagai guztietan oinarrizko kalitate-maila batzuk finkatu ere. Sistema horretan, batez besteko kalitate ona duten unibertsitate publikoak eta pribatuak elkarrekin bizi dira, eta horien zati handi batek maila akademiko baxua du. Horrek ikerketa-jarduera hondarrean islatzen da, eta horrek argi eta garbi kaltetzen du unibertsitate-sistema osoa. Eta beldur gara orain onartutako erreformak, bere edukia ikusita, ez duela bermatzen hori aldatuko denik.

Kalitatezko unibertsitate publikoa gizarte osoaren ondasuna da, eta gizartearen aurrerapenari laguntzeko modu nagusietako bat da. Ezin dugu utzi guztion eskubidea gutxiengo baten negozio bihurtu nahi dutenek suntsi dezaten.

 

 ¡CCOO, UPV/EHUko langileen defentsan!

AFILIA ZAITEZ a CCOO: INTERESGARRIA ZAIZU

94 601 2437
ccooupv-bi@ehu.eus

Eskaneatu edo egin klik QR kodearen gainean

CCOO GIDA JAIOTZA ETA ADINGABEKOA ZAINTZEKO BAIMENAK

CCOO GIDA: JAIOTZA ETA ADINGABEAREN ZAINTZARAKO BAIMENAK

2019/1158 (EB) Zuzentarauaren transposizioak, 9/2025 Errege Lege-dekretuaren bidez, hobekuntzak ekarri ditu, baina ez ditu denok espero genituen aldaketak lortu.

UPV/EHUko administrazioak oraindik ez dituenez Kontziliazio Gida eta baimenen araudia eguneratu, segurtasun juridiko eza nabarmena sortuz, CCOOtik azterketa zehatz hau eskaintzen dizuegu, zuen eskubideak ezagutu eta berme guztiekin erabil ditzazuen.

Hemen duzue baimenak nola geratzen diren laburpena:

 

Ordaindutako Baimena: Zenbat aste ditut eta nola hartzen dira?

1. Guraso biko Familiak: Guztira 21 aste ordainduak guraso bakoitzarentzat.

Baimen hau ondoko blokeetan egituratzen da, estatuko legedia eta UPV/EHUn lortutako hobekuntzak konbinatuz:

• 1. Blokea - Derrigorrezkoa (6 aste): Erditzearen edo ebazpenaren ondorengo sei asteak dira. Etenik gabe eta lanaldi osoz hartu behar dira.
• 2. Blokea - Malgua 12 hilabetera arte (13 aste): Bloke honek oinarrizko legediaren borondatezko 11 asteak eta UPV/EHUko hobekuntzaren 2 asteak batzen ditu. Jarraian edo bananduta har daitezke (baina beti astekako aldietan), lanaldi osoz edo partzialean (zerbitzuak ahalbidetzen badu), adingabeak urtebete bete arte.
• 3. Blokea - BERRIA! Malgua 8 urtera arte (2 aste): Hau da berrikuntza nagusia. Bi aste gehigarri dira, %100ean ordainduak (Gizarte Segurantzaren prestazioaren bidez), eta modu malguan har daitezke (metatuta edo etenda), adingabeak zortzi urte bete arte .

Kontuz! Dekretua 2025eko uztailaren 31n indarrean sartu den arren, 2 aste hauen gozamena eta dagokion prestazioaren kobrantza 2024ko abuztuaren 2tik aurrerako jaiotza/adopzioetara zabaltzen da, eta prestazioa 2026ko urtarrilaren 1etik aurrera eskatu eta ordaindu ahal izango da.

2. Guraso bakarreko Familiak: Guztira 36 aste ordainduak.

Legeak azkenean aitortzen du jurisprudentziak jada aitortzen zuena eskubideak parekatzean, bi gurasoen baimenak batuz.

Banaketa: 6 aste derrigorrezkoak, 26 aste malgu 12 hilabetera arte (22 legez + 4 UPV/EHUko hobekuntza) eta 4 aste berri malgu 8 urtera arte.

3. Desgaitasunagatik edo Erditze Anizkoitzagatik luzapena: Baimena beste bi astez luzatuko da (bat guraso bakoitzarentzat), eta 23 astekoa izango da guraso biko familientzat. Erditze anizkoitzat gutxienez bi jaiotza gertatzen direnekoa hartzen da.

Ordaindu GABEKO Baimena: 8 aste gehigarri

Zortzi asteko guraso-baimena sortu da, baina espero zenaren kontra, EZ da ordaindua izango. Zortzi aste dira, bi gurasoek modu jarraituan edo asteka har ditzaketenak, adingabeak zortzi urte bete arte.

Edoskitze Eskubidea Lanaldi Partzialean

Auzitegi Gorenaren 583/2025 Epaian, maiatzaren 20koan, oinarrituta, lanaldi partzialeko langileek edoskitze ordu osoa hartzeko eskubidea dute, murrizketarik gabe.

Edoskitzea egunetan metatzen bada, ez da diskriminatzailetzat hartzen administrazioak langile guztientzat (lanaldi osoa eta partziala) egun kopuru bera ezartzea. 

Administrazioari Eskatzen diogu

CCOOtik Gerentziari eta IAPko Errektoreordetzari informazioa eguneratuta mantentzeko betebeharra betetzeko eskatzen diegu, Kontziliazio Gida eta gainerako araudiak berehala aldatuz. Administrazioaren utzikeria ezin da gure eskubideak erabiltzeko oztopo izan.

Bitartean eta zalantzarik izanez gero, jarri harremanetan CCOOrekin

 ¡CCOO UPV/EHUko langileen defentsan!

AFILIATU CCOOra: ONDO DATORKIZU

94 601 2437
ccooupv-bi@ehu.eus

Eskaneatu edo egin klik QR kodearen gainean

IIP-AREN PROMOZIO ARAUTEGIA

Ba al da IIP-aren promozio profesionalerako eskubiderik UPV/EHUn?

UPV/EHUn, IIP-aren promozio profesionala, araututako eskubide bat izan beharrean, aplikatzekoa den araudiak ezartzen duen moduan, etorkizuneko amets, desio, ilusio bilakatu da. Kupo murriztaile eta baldintza “gehigarrien” menpe egon denez, egoera jasanezina sortu da, non 187 pertsona (eta kopuru hau hazten jarraitzen du) pazientziaz itxaroten ari diren euren txanda irits dadin.

Harrigarria bada ere, iragan urriko 9ko Gobernu Kontseiluak, gehienbat IIP-ek osatuta, oniritzia eman zion IIP-aren Promozio Arautegiari, 30 aldeko botorekin eta 11 abstentziorekin.

Arautegi hau zergatik ez dugun babestu adierazi aurretik, Hordagoko (El Salto) iritzi-artikulu hau irakurtzera gonbidatu nahi zaitugu. Bertan, unibertsitate publikoaren ereduari eta Errektore Talde honen (eta aurrekoen) erabaki politikoek norantz eramaten gaituzten hausnartzen dugu.

CCOOk ez zuen Arautegi hau babestu Negoziazio Batzordean, arrazoi hauek direla eta:

1. Anbizio falta eta LOSU aplikatzeari uko egitea

• Arautegi honek IIP-aren promoziorako eskubidea mugatzen du. Ez du bermatzen, LOSUren 71.2 artikulua aplikatuz, urtero txanda libreko plaza kopuru bera     promozioko plazetarako eskainiko denik.

• IIP-aren promoziorako oztopo nagusia ez da kanpoko finantzaketa falta, Errektorego honek legeak ematen dion ahalmen maximoa ez erabiltzeko hartutako erabakia baizik. Urteetan zehar estatu mailako birjartze-tasari leporatu bazaio ere, orain UPV/EHU bera ari da tasa murriztailea ezartzen.

2. UPV/EHUn antzinatasunaren irizpidea sartzea itxaron-zerrendaren ordenazioan

• Errektore Talde honek uko egin izanak LOSUk     eskaintzen dion aukerari, “batez beste 6,6 urteko”     itxaron-zerrenda ezabatzeko (berak aitortzen duen bezala, nahiz eta pertsona batzuentzat 10 urtekoa izan dagoeneko), Arautegiaren aurretasun-irizpideen zehaztapena funtsezkoa izatea dakar.

• Negoziazio Batzordeari aurkeztutako lehen zirriborro batean, irizpide nagusia akreditazio-data zen. Horrela, sartzeko kategoria iraunkorreko antzinatasuna berdinketa-egoeretan bakarrik aplikatzen zen.

• Ondoren, IIP-aren errektoreordeak berak jakinarazi zigun CPUk UPV/EHUko antzinatasunaren irizpideari pisu handiagoa emateko aukera "proposatu" ziola. "Iradokizun" horren aurrean, CCOO-k erabat aurka egin zuen. Hala ere, azken bertsioan sartu zen, akreditazioaren antzinatasunaren pisua desitxuratuz.  

• UPV/EHUko antzinatasun hutsagatik ordenatzeko sistema honek zer ondorio dituen ikusiko dugu. Badirudi pertsona batek baino gehiagok erretiroa hartu aurretik promoziorako duen eskubidea gauzatu ahal izatea saihestu nahi dela, itxaronaldiak 10 urte ere iraun ditzakeelako.

3. Katedra eta Irakasle Osoa figuren parekatzea akreditazio-dataren ondorioetarako

• Arautegia Katedra eta Irakasle Osoa akreditazioak baliokideak direlako premisatik abiatzen da, eta, horrela, Irakasle Osoa izateko lortutako antzinatasun-data (normalean lehenago lortzen dena, ez hain zorrotza baita), Katedrako plaza lortzeko aplikatzen da.

• Bistan da, ikuspuntu juridiko batetik, ezin dela kontuan hartu Katedrarako akreditazioa ANECAk ezarritako data baino lehenago lortu zela. Zentzugabekeria juridikoa da eta gatazka iturri izango da langileen artean. Akreditazio baten     ondorioen data dagokion Ebazpenean zehaztutakoa da.     

• Errektoregoak baloratu beharko du neurri honek kaltetutako pertsonak Epaitegietara jotzeko aukera, horrela promozio OPEen exekuzioa arriskuan jarriz.

4. Ikerlari Doktore Iraunkorrekin (IDP) dagoen zor historikoari buruz

• IIP-aren Promozio Arautegiak IDP kolektiboak jasandako blokeo sistematikoa ez du kontuan hartzen eta ez du konponbide neurririk aurreikusten.

• Behin-behineko Xedapen bat sartzea eskatu genuen, aldi bakar baterako, promozio profesionalerako eskubidea gauzatu ezin izan duen IDP-aren promoziorako erreserba espezifiko bat ezartzeko.

5. Plantilen orekari buruz (Funtzionario/Lan Kontratuko IIP ratioa)

• Arautegiak ez du betetzen LOSUk ezartzen duen IIP-aren barruan funtzionarioen gehiengoa bermatzeko agindua, unibertsitate publikoek bete beharreko baldintza gisa.

• Promozioak plantillaren plangintza estrategikoaren parte izan behar du.

• Kupoak edo zuzenketa-faktoreak plazen ordenazioan sartzea proposatu genuen, LOSUk ezartzen dituen ratioak betetzeko aurrera egiteko, bide funtzionarioaren bideragarritasuna bermatuz.

• CCOO-k IIP-aren errektoreordeari jakinarazi dio zentzu honetan LOSU ez betetzeak etorkizuneko promozio OPEen exekuziorako arriskua ekar dezakeela, ez-betetze horrek kaltetutako pertsonak bide jurisdikzionalera jotzea erabakiko balute.

6. UPV/EHUko akreditatutako langileen zerrendei buruzko informazio falta

Akreditatutako langileen zerrendak ez zaizkie langileen ordezkariei eman, nahiz eta CCOO-k hainbat aldiz eskatu.

Non geratzen da Errektore Talde honek hainbeste aipatzen duen gardentasuna, pertsonen zaintza eta fede ona?

 ¡CCOO UPV/EHUko Langileen defentsan!

AFILIATU CCOOra: ONDO DATORKIZU

94 601 2437
ccooupv-bi@ehu.eus

Eskaneatu edo egin klik QR kodean