GEHIAGO GARA, GUTXIAGO IRABAZTEN DUGU
"Lan berdinagatik, soldata berdina" leloa antzinako aldarrikapen bat dela iruditzen zaigu, gure amonen garaikoa. Hala ere, emakumeontzat indarrean jarraitzen du. Emakumeen lana balio txikiagokoa edo okerragoa dela esan al daiteke?
UPV/EHUn, sexu-arrazoiengatiko soldata-arrakala 2024ko Berdintasun Planaren Soldata Auditoretzan aztertu zen. Txosten horretan, % 7ko arrakala globala agerian geratu zen. Hau da, UPV/EHUko emakumeok, urteko 1.590 orduko lanaldian, 111 ordu ordaindu gabe lan egiten dugu, gure lankide gizonek jasotzen duten ordainsariarekin alderatzen badugu. CCOO sindikatuak etengabe salatzen du hori UPV/EHUn, eta arrakala hori arintzea bilatzen duten proposamenak egiten ditu.
Emakumeak: 412 minutu/eguneko
Gizonak: 228 minutu/eguneko
Eta % 27 denbora gehiago etxeko lanei:
Emakumeak: 172 minutu/eguneko
Gizonak: 126 minutu/eguneko
Beraz, GEHIAGO GARA, GUTXIAGO IRABAZTEN DUGU ETA GEHIAGO LAN EGITEN DUGU... BAINA DOAN.
Nondik dator bidegabekeria hau?
UPV/EHUko 2024ko Berdintasun Plana egiteko egoeraren diagnostikoak argi utzi zuen sexu-arrazoiengatiko arrakala eragiten zuten hainbat kausa zeudela:
Segregazio bertikala: ordainsari handiagoa duten lanpostuetan emakume gutxiago.
Segregazio horizontala: ordainsari handiagoa duten ezagutza-arloetan emakume gutxiago.
Zaintza-arrakala: ordaindu gabeko zaintza-baimenen erabilera, baita lanerako erabilgarritasun txikiagoa ere.
UPV/EHUn, zaintza-arrazoiengatiko eszedentzia-eskaeren % 4,5 gizonak egiten ditu soilik. Zaintza-arrazoiengatiko lanaldiaren murrizketei dagokienez, guztizkoaren % 14 dira.
Desoreka agerikoa da, eta erantzunkidetasuna ez da existitzen.
Eta egoera larri honen aurrean, zer egin du UPV/EHUk?
Aurreko errektore-taldeak kontziliazioari buruzko negoziazioa boikoteatu zuen, sexu-arrazoiengatiko arrakala arintzeko neurri gisa. Luzamenduak egiten aritu ziren, hobekuntza-neurri oro blokeatzeraino iritsiz. Joan den uztaileko Emakumeen eta Gizonen arteko Berdintasunerako Sektore arteko Batzordeko azken saioan, kudeatzaileak, nahita, eta UPV/EHUtik joango zela jakinda, kontziliazioarekin eta soldata-arrakala ezabatzearekin lotutako hobekuntzak negoziatzeko aukera oro eragotzi zuen, gainerako errektore-taldearen oniritziarekin, negoziazio-fede txarra erakutsiz.
Eta orain, 2025ean, errektore-talde berri bat dugu, zeinaren hauteskunde-programan sexu-arrazoiengatiko soldata-arrakala ezabatzeko eta kontziliazioa sustatzeko beharra aitortzen den.
Egia da talde hau bere ibilbideari hasi berri dela eta denbora eman behar zaiola. Hala ere, bide onetik ez doazen neurri oso garrantzitsu batzuk hartzen ari dira jada.
TEKAZELko kasuan, Pertsonaleko Gerenteordetzak Lanaldiaren Zirkularraren proposamen bat aurkeztu die sindikatuei, eta hori irten berri den Gerenteordeak aurkeztu zuen Proposamenaren jarraipena besterik ez da.
Lanaldiaren zirkularrak TEKAZELko lan-baldintzak arautzen dituela kontuan hartuta, zaila da ulertzea zergatik ez duten euren hauteskunde-promesak jasotzen dituen proposamen propiorik aurkezten.
Jarraipeneko proposamen honen aurrean, CCOOko sindical atalean honako galdera hauek egiten dizkiogu geure buruari:
Nola hobetu daiteke kontziliazioa 30 urte baino gehiago aldatu gabe daramatzaten ordutegiak eta fitxaketak malgutzen ez badira?
- Nola justifikatu gaur egungo gizartean iragan mendeko lan-antolaketa sistemak erabiltzea?
Nola handitu AZPko UPV/EHUko atxikimendua, haren beharrak kontuan hartzen ez direnean eta, urtez urte, presentzialtasunean oinarritutako sistema ezartzen denean, helburuetan eta errendimenduan oinarritu beharrean?
Nola murriztuko da soldata-arrakala, hura eragiten duten kausak mantentzen badira?
Non daude errektore-talde berriak agindutako aldaketak eta aurrerapenak?
Azken batean, noiz arte itxaron behar dugu UPV/EHUko langile gehienok gure lanak gizonen lanak adina balio izateko?
AFILIATUAK, ELKARREKIN, INDARTSU
Martxoaren 8an, CCOO sindikatutik gure ahalegin sindikala mugimendu feministari laguntzeko eskaini nahi dugu, #ElkarrekinBatera askoz gehiago, indartsuago, gogaikarriago, ausartago, alaiago eta borrokalariago izan gaitezen, elkartasunetik abiatuta, ordena patriarkala amaitu eta ekitatea lortzeko.
Elkarrekin eta batera ez dugu etsiko indarkeria matxista guztiekin, laneko diskriminazio anitzekin eta autonomia eta askatasun faltarekin amaitzeko ahaleginean. #FeminismoSindikal honen aldeko apustua egiten jarraituko dugu, emakume autonomoagoak, zoriontsuagoak eta independenteagoak egingo gaituen feminismoaren alde.
CCOOko #FeminismoSindikal-etik afiliatu guztiei dei egiten diegu egunero laneko ekitatearen alde lanean jarraitzeko, baina, bereziki, martxoaren 8an, mugimendu feministak hainbat herritan deitutako mobilizazioekin bat egitera animatzen ditugu.
#AfiliatuakElkarrekinIndartsu, feminismoaren bidez emakume guztien gizarte-errealitatea eraldatzea lortzeko.
Dokumentazio gehigarria:
Trabajadora Aldizkariaren zenbaki berezia
ccooupv-bi@ehu.eus
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina