UPV/EHU noraezean, osasunean eta segurtasunean?

Bihar Apirilaren 28a izango da, eta urtero bezala, CCOOk beste behin gogorarazi du lan-baldintzak langileen osasunari eta segurtasunari eragiten dieten laneko istripu eta gaixotasunen jatorrian daudela.

 

COVID-19 pandemiak arriskuen prebentzioa suntsituta dagoela erakutsi du. Era berean, agerian geratu da osasunaren eta jarduera ekonomikoa mantentzearen arteko dikotomia. Horregatik, politika publiko berrituak behar ditugu, bi interesak uztartuko dituztenak: osasuna eta ekonomia. Sistema osoa ardatz duen benetako ardatzak oreka hori kontuan hartu behar du, unean uneko inguruabarren arabera doituz. Horrek lidergoa, berrikuntza eta ebazpena eskatzen ditu laneko osasun eta segurtasun gaietan.

UPV/EHUri dagokionez


Ezin da esan ondo gaudenik. Arazoak anitzak dira eta, horietako batzuk, endemikoak. CCOOren ustez, premiazkoa da arreta hiru gai hauetan jartzea, baina, jakina, badira gehiago:


1- prebentzio- eta mediku-zerbitzuak indartu egin behar dira: 

Zerbitzu horietako langileak agortuta daude urtebete baino gehiagoko lan gogorraren ondoren, langile eta bitarteko gabeziarekin, eta osasun-krisi betean. Froga askok agerian utzi dituzte pandemia honetan zehar zerbitzuaren gabeziak, urrundik zetozenak, bestalde. Orain ere ikusten dira, adibidez, azterketa medikoetarako hitzordua hartzea ia ezinezkoa denean: argitaratzen diren bezain azkar, hitzorduak agortzen dira. Egoera horrek haserre eta ulergaitz handia sortzen du langileen artean, eta berehala konpondu behar da.

Horregatik, premiazkoa da UPV/EHUn lanpostu horien lan-baldintzen jatorria duten langileen gabezia horiek betetzea, beste leku batzuekin alderatuta (hizkuntza-eskakizuna, ordainsariak, lanaldi zatitua, etab.), ez baitira oso erakargarriak. Faktore horiek direla eta, oso zaila da lanpostu horiek arrazoizko garaietan betetzea, eta sindikatuek eta administrazioak ad hoc akordioak lortu behar dituzte UPV/EHUtik kanpoko poltsetatik tira egin ahal izateko, estali ahal izateko ahalegin desesperatu batean. CCOO izan da egoera hori desblokeatzea ekarriko duen edozein akordio sinatzeko prest agertu den sindikatu bakarra.



2- UPV/EHUko langileei txertoa jartzeko eta/edo presentzialtasuna murrizteko beharra:

Badakigu txertaketa kudeaketa zaileko gaia dela, asko baitira Eusko Jaurlaritzak, Zentralak eta osasun-erakundeek ezartzen dituzten trabak. Baina UPV/EHUk, bere unibertsitate-autonomiatik abiatuta, berehala murriztu dezake eta jardun behar du presentzialtasuna, batez ere irakaskuntzari eta ikerketari dagokienez, baina baita gainerako langileei dagokienez ere (AZP), kontuan hartuta bizi ditugun kasuen gorakada eta Euskadik une honetan duen ilara-posizioa. CCOOk, bakarka, pandemiaren hasieratik defendatu du presentzialtasuna murriztea, artikulu hauetan egiazta dezakezun bezala ([1], [2], [3], [4], [5] eta [6]). Pozten gara, azkenean, beste sindikatuetako lankideek aldarrikapen horrekin bat egiten dutelako. Argi geratzea nahi dugu aurrez aurreko unibertsitatearen alde gaudela, baina orain, salbuespen gisa, jarrera hori lasaitu behar da. 

 

Gaur egun, edo langileei txertoa jartzen diegu, edo presentzialtasuna murrizten dugu. Ezin dugu jarraitu langileak doan arriskuan jartzen, are gehiago lehen eta bigarren hezkuntzako langileak txertatzen ari direnean, eta hori konparaziozko bidegabekeria larria da, artikulu honetan adierazten dugun bezala [7].


3- Psikologia eta arrisku psikosozialen zerbitzua: 

 

Pandemia-denbora luzearen ondoren burua ahitzen ari den testuinguru horretan, ez da onargarria psikologia-zerbitzuak ere ez izatea plaza guztiak beteta. Adibidez, Gipuzkoako psikologia-lanpostua bete gabe dago, eta, gainera, ez dago plaza berehala ordezkatzeko poltsarik, eta horrek langileen kexak eragiten ditu.

Kontuan izan behar da, gure lan-jarduera dela eta, arrisku psikosoziala dela EHUko langileen osasun-arazo nagusia. Askoz gehiago bizi dugun egoera kontuan hartzen badugu. Zirkunstantzia guztietan, baina are gehiago orain, laguntza psikologikoa funtsezkoa da.

UPV/EHUk ez ditu gutxietsi behar gure lan-ingurunean hain maiz gertatzen diren gaixotasun psikosozialak. Eta are gutxiago orain kontuan hartuta UPV/EHUko langile askok pairatzen ari diren estres sakonaren ondoriozko gaixotasunak. 

 

Hori dela eta, langileen osasun mentala monitorizatu behar da, eta adierazleak izan behar dira egoera hori pairatzen duten pertsonengan hainbeste sufrimendu eragiten duten arazoak detektatzeko, bai eta pertsona horiek orientatzeko jarduera-protokoloak eman ere.

Hori bereziki beharrezkoa da arrisku psikosozial posibleekiko esposizio handiagoa duten kolektiboen kasuan. Hori da, hain zuzen ere, Doktoretza Aurreko Kolektiboaren kasua; izan ere, bere ibilbide profesionalaren hasieran, zailtasunak izan ditzake eskakizun handi bat eta balizko gehiegikeria bat bereizteko, edo, bestela, autonomo izatea eta zuzendariek abandonatuta egotea bereizteko. Horregatik, protokolo eta araudi argiak ezarri behar dira pertsona horiei arrisku psikosozialeko egoeran egon daitezkeela ikusten dutenean nola jokatu behar duten adierazteko.

Lan duin, osasuntsu eta seguru baten alde

 

Sentitu behar dugu norbait dagoela ontzi honetan!