UPV/EHU LOTARA ETZANDA

Lan-osasuna da, beste behin ere, UPV/EHUko ahazturik handiena. Errektoretza-taldearekin, agintaldiaren azken fasean, ezer ez dela egin esan dezakegu. Sentitzen dugu ikustea mundu mailako pandemia bat ere ez dela nahikoa izan gure agintariei unibertsitate honetako Prebentzio eta Osasun Zerbitzuak eta Arreta Psikologikoko Zerbitzuak indartzea erabakitzeko.

Hauteskunde-programa ez betetzea:

Errektoretza taldeak lo egitera joan da gai honekin: beste lehentasun batzuk ditu, beste agenda bat, eta gero datorrenari utziko dio gaia, hauteskunde-programan egindako promesak ahaztuta. Agintaldia amaitzeko eta programa betetzeko urte erdi pasatxo geratzen da. Ez al da aldaketa edo hobekuntza keinuren bat egiteko garaia?

Hona hemen errektoreak hauteskunde-programan hartutako konpromisoa:

 

8. Lan-bizitza hobetuko duten planak bultzatzea (1), unibertsitateko langile motibatuagoak eta osasuntsuagoak izateko. Arreta berezia jartzea kontziliazio-neurrietan eta telelanaren planaren egokitzapenean.

 
2024an: Laneko Arriskuen Prebentziorako Zerbitzuak dimentsio egokiak izatea. (2)

 
Norberaren eta taldearen osasuna zaintzeko plana (3) egitea, arreta berezia jarrita bereziki sentikorrak diren pertsonengan, eta istripuen eta gaixotasunen prebentzioan.

 

Lan-baldintzak berrikustea, zerbitzu publikoko erakunde bateko lana kontziliazioarekin eta telelanarekin (4) uztartzea ahalbidetzeko.

Programaren osasunari buruzko aipamen bakarrean, bete ez diren 4 promesa ikusten ditugu:

(1) Planak bultzatzea: hemen ikusten dugu errektoreak, hauteskunde-programan, gure lan-osasuna hobetuko duten planak sortzeko erantzukizuna saihesten duela, eta bere konpromisoa plan horiek bultzatzera mugatzen duela, besteek egin ditzatela!. Sindikatu honek egiazta dezake osasun-arloko proposamenak aurkeztu dituela, bultzada jaso beharrean, zaborretan ahaztuta geratu direnak. [1]
Beste ekimen batzuk ere ez dira babestu nahi izan, hala nola UEk sustatutako irakasle eta ikertzaileen osasun mentalari buruzko inkesta. Horren berri eman zuen sindikatuak, baina errektoretzak ez zuen parte hartu nahi izan. [2]

(2) Prebentzio Zerbitzua "behar bezala" dimentsionatzea: pandemiak agerian utzi zituen Prebentzio Zerbitzuaren gutxiagotzeak. [3] Adibide gisa, ikusi ahal izan dugu azken urteotan gero eta zailagoa dela osasun-azterketarako hitzordua lortzea, eta ia ezinezkoa dela.

Beharbada, legez ezarritako langileak izango ditugu formalki, baina, jakina, zerbitzuaren dimentsionamenduaren balorazioa egiten badugu UPV/EHUn dauden lanpostu ugari kontuan hartuta, erantzuna argia da: EZ.

 (3) Osasuna zaintzeko plan indibiduala eta kolektiboa: zein erraza den agintzea eta gero ezer ez egitea. Alde horretatik, kontua ez da plan hori ez dela hasi, baizik eta ez dela ezertxo ere egin plan hori abiarazteagatik. Gainera, zerbitzuan langile gutxi daudenez, une honetan ezinezkoa izango litzateke hori egitea eskura dauden giza baliabideekin eta baliabide ekonomikoekin.  (4) Kontziliazioa eta telelana: kontziliazio-neurriei eta telelanari arreta berezia emateko promesari dagokionez, CCOOk Kontziliazio Planaren Proposamena aurkeztu du, baina ez da aintzat hartu [4]. Ildo beretik, telelanari buruzko akordioa egungo araudira egokitzeko proposamena aurkeztu zuen, eta araudi hori ere alde batera geratu da. 

Aurrekontuak dena dio:

Prebentzio Zerbitzura bideratutako aurrekontu-partida kontuan hartzen badugu, ikusiko dugu zenbateko hori 2014tik dagoela izoztuta: 10 urte, eta ez da euro bakar batean handitu 8.000 pertsona inguruko plantillari laguntzeko 110.000 €-ko kopurua. Aldi horretan % 20tik gorako inflazioa dagoela kontuan hartuta, zer gehiago esan daiteke?

Eta hori gertatzen da erakunde pribatuekin hitzarmenak egiteko partida handitzearekin batera; izan ere, gero eta pertsona gehiagok jo behar dugu kanpoko zerbitzu horietara analisi eta azterketa medikoetarako. Horren adibide da "Servicios de suministro de personal de enfermería, de personal médico y personal técnico para la realización de reconocimientos médicos, y análisis clínicos en la UPV/EHU" izeneko azken kontratua. Kontratu horretan, enpresa esleipendunak, IMQk, prebentzio-zerbitzuari esleitutakoa baino zenbateko handiagoa poltsikoratuko du bi urterako: 

215.000 €bi urterako, eta IMQri % 20ko BEZa gehitu behar zaio.

 

Argi dago Prebentzio Zerbitzurako aurrekontua handitu egin behar dela. Ezin da gehiago itxaron.

Zerbitzuak bermatzea:

Aurrekonturik ezaz gain, UPV/EHUk zailtasun handiak ditu langileak aurkitzeko, batez ere osasun-arlokoak; izan ere, hemen eskaintzen diren lan-baldintzak askoz ere okerragoak dira beste administrazio batzuetan edo sektore pribatuan aurki daitezkeenak baino.
Adibide gisa, laneko medikuaren plazak 24 ordainsari-maila du esleituta, zerbitzu bereko teknikariek 25 maila baino gutxiago. Euskararen C1 maila eskatzen zaio Osakidetzan B2 maila eskatzen denean, eta, gainera, lanaldia ez da erakargarria beste administrazio batzuetan eta sektore publikoan dutenarekin alderatuta. Berehala zuzendu behar da.

Gainera, kontuan izan behar da, zerbitzu horietako plantillaren adinak gora egin ahala, bajak, ordutegi-murrizketak eta erretiroak gertatzen direla, eta horiek betetzea zaila dela, eta, ondorioz, zerbitzuak behar bezala bete gabe geratzen direla. Bestalde, UPV/EHUren zenbait "maniobra" gehitu behar dira, adibidez, Bilbon bi plaza amortizatu zirenean, inoiz bete ez den laneko medikuarentzat lanpostu bat sortzeko.

Prebentzioa maila guztietan:

Erregelamenduak zehazten du prebentzio-zerbitzuak enpresaren jarduera eta erabaki guztietan integratu behar direla, enpresaren maila guztietan: prozesu teknikoetan, lanaren antolamenduan eta lana egiteko baldintzetan. Hau da, nahiz eta UPV/EHUn zerbitzu hori formalki gerentziaren mende egon, errektoreordetzek, fakultateek, sailetako zuzendaritzek, zerbitzuek eta abarrek arriskuen prebentzioa sartu behar dute egiten edo agintzen duten edozein jardueratan eta hartzen dituzten erabaki guztietan. Gaur egun hau ez da horrela.

Independentzia eta betetzea:
Prebentzio-zerbitzuaren erabakiek zuzendaritza-taldearen eraginik ez dutela bermatu behar dute, eta nahitaez bete behar dira. Zerbitzuaren zeregina da unibertsitateko langileen segurtasuna eta osasuna behar bezala babesten direla bermatzea. UPV/EHUko Gerentziak prebentzio-zerbitzuari buruzko esku-sartzearen adibide bat langileen osasunaren kontura energia aurrezteko aitzakian jasan ditugun berokuntza-mozketak izan dira.

Osasun mentalaren integrazioa:
Osasun mentala laneko segurtasunaren eta osasunaren beste alderdi bat da, eta ezin da alde batera utzi.
UPV/EHUk gaur egun ez du zerbitzu hori bere langileentzat. Egungo Laguntza Psikologikoko Zerbitzuak ikasleei bakarrik zerbitzua emateko gaitasuna baino ez du, eta oso mugatua, nahiz eta zerbitzua sortu zenean helburua unibertsitate-komunitate osoari arreta ematea izan.
CCOOk uste du Arreta Psikologikoko Zerbitzuak Prebentzio Zerbitzuaren mende egon behar duela eta UPV/EHUko langileei arreta emateko baliabide nahikoak izan behar dituela. Beste gauza bat da Prebentzio Zerbitzuaren mende egon ez daitekeen zerbitzu espezifiko bat mantendu nahi izatea ikasleentzat.

Nolanahi ere, horrelako zerbitzuak prestakuntza egokia egiaztatzen duten profesionalek zuzendu behar dituzte, lanaldi osoko erregimenean eta lanpostuan jarraitzeko nolabaiteko bermearekin. Ez dugu uste eraginkorra edo komenigarria denik horrelako zerbitzuak, edo, adibidez, Berdintasunerako Zuzendaritza, irakasle eta ikertzaileek kudeatzea. Pertsona horiek lanaldi partzialeko zerbitzuak ematen dituzte gaur egun, eta, aldi berean, beren irakaskuntza- eta ikerketa-karreran atzean ez geratzeaz arduratu behar dute. Izan gaitezen serioak: lanpostu horiek TEKAZELek bete behar ditu beharrezko prestakuntzarekin. 

Ondorioak:

Agindutakoa betetzetik urrun, errektorea buru duen errektore-talde honek ez du ezer egin UPV/EHUko Prebentzio eta Arreta Psikologikoko Zerbitzuak hobetzeko: lotara joan dira. Agindu horrek, mundu mailako pandemia baten ondoren, ez du euro bakar bat ere handitu arlo horretako aurrekontua, eta, aldi berean, aurrekaririk gabeko murrizketak ezarri ditu gure eskubideetan, eta gure lan-baldintzak okertu ditu.

 

Zorionak!

  CCOO UPV/EHUko langileen defentsan!AFILIATU CCOO: ONDO DATORKIZU!!

 94 601 2437

ccooupv-bi@ehu.eus