FRANKENSTEIN KONTRATUAK UPV/EHU
IKERTZAILEAK:
FUNTZIO BERAK, BALDINTZA DESBERDINAK (ASKOZ OKERRAGOAK)
Komunikatu honen bidez, CCOOk salatu nahi du María Zambrano eta Margarita Salas lehen eta bigarren deialdietako laguntzak jasotzen dituzten ikertzaileen kontratazioan gertatzen ari den konparaziozko bidegabekeria izugarria. Gero eta okerrago goaz.
Aurrekariak:
CCOOk 2022ko apirilean jakinarazi zion UPV/EHUri legezko arazo larri bat zegoela laguntza horien lehenengo deialdiaren oinarrietan, eta adierazi zuen UPV/EHUk ezin zizkiela patronalaren kuotaren kostuak laguntza horiek jasotzen zituzten pertsonei egotzi. Sindikatu honek dagoeneko [1] jardun du horren gainean, eta oraindik ere lanean jarraitzen dugu.
Hala ere, gogoeta egin beharrean eta horren arabera jokatu beharrean, errektoretza-taldeak erabaki zuen ordainsarietan legez kanpoko murrizketa horiek mantentzeaz gain, modu sibilino batean, bigarren deialdian kontratazio-baldintzak nabarmen okertu direla. Horrek egoera onartezina sortzen du, funtzio berberak betetzen dituzten pertsonek lan-baldintza erabat desberdinak baitituzte.
Non dago tranpa?
Funtsezko aldea da lehenengo deialdian kontratuak Zientzia Legearen (LCTI) 22. artikuluan oinarrituta egin direla, lege honek ematen dituen berme guztiekin, eta bigarren deialdian, berriz, kontratazioak egitea erabaki dutela, abenduaren 28ko 32/2021 Errege Lege Dekretuaren (DA5) Bosgarren Xedapen Gehigarriaren arabera. Horren ondorioz, lan-baldintzek okerrera egin dute erabat.
Hauek dira aldaketa horren ondorio larrienak, baina ez bakarrak (behean azalduko dizkizugu):
- Bigarren deialdiko (DA5) pertsonek, aldi baterako ezintasuna, haurdunaldia, amatasuna edo kontziliazioagatiko baimenak eta eszedentziak izanez gero, ez dute kontratuaren iraupenaren zenbaketa etengo; lehenengo deialdikoek, berriz, bai. Adibidez: zure kontratua DA5 bada eta 3 hilabetez bajan bazaude, zure kontratua ez da beste 3 hilabetez luzatuko, LCTI kontratua duten langileekin gertatzen den bezala.
- Langileak egonkortzeko aukerei eragitea: 2022ko irailaren 5ean aldatu ondoren LCTIren 22. artikuluaren arabera izenpetutako kontratuek R3/I3 ziurtagiria eskuratu ahal izango dute, eta horrek lanpostu egonkor bat lortzeko aukera ematen du. Egonkortzeko aukera hori erabat baztertzen da bigarren deialdiko langileentzat, ez baitaude lege horren babesean eginak. Bide batez, horregatik, 2022an doktorego ondoko kontratu bat sinatu behar zuten pertsona asko presionatu egin zituzten lege hori indarrean sartu aurretik sinatzeko. UPV/EHUk lan fina egiten du nahi duen horretan.
Legezkoa da?
CCOOren ustez, kontratazio-modu hori ez dator bat legearekin, jarraian azalduko dizkizugun arrazoiengatik:
- Hasteko, administrazio honek deialdi bat idatzi du, gutxienez engainagarria dena. UPV/EHUk, idazketa sibilino baten bidez, ezkutatu eta mozorrotu egiten ditu lehenengo deialdiaren idazketarekin alderatuta gero zure lan-bizitzan eragin handia duten aldaketa batzuk. Adibide gisa, ez da zehazten zer kontratu mota izango duzun, nahiz eta, lehen irakurketa egin ondoren, Espainiako zientzia-sisteman sartzeko kontratu bat sinatuko duzula pentsatu (LCTIren 22. artikulua). Esan dezagun deialdi honekin publizitate engainagarria egin dela.
- UPV/EHUk baztertu egiten du kontratu horien prestakuntza-izaera, hain zuzen ere, kontratu horien helburua laguntza jasotzen duen pertsonaren prestakuntza denean. Zergatik ez ditu erabiltzen UPV/EHUk dagozkion kontratu-figurak? Hau da, zergatik ez dira kontratatzen LCTIren 22. artikuluaren arabera?
- Sinatutako kontratuek Frankenstein formatua dute, eta UPV/EHUk handik eta hemendik hartzen ditu administrazioari "mesede" gehien egiten dioten eta, aldi berean, kontratatutako pertsonei kalte gehien egiten dieten alderdiak. UPV/EHUk iraupen jakineko kontratu horiek egin ditzakeela dioen premisa (faltsua) onartuko bagenu (prestakuntzan dauden langileak kontratatzeko dauden legezko figurak alde batera utzita), gutxienez eska daiteke, hitzarmen kolektiboaren arabera, langile horiei, gutxienez, irakasle agregatuei bezala ordaintzea. Hala ere, ordainsariei dagokienez, komenigarritasunagatik, Zientzia Legearen 21. eta 22. artikuluen kontratazioa arautzen duen akordioari heltzen diote, eta Margarita Salas langileei eta irakasle atxikiei ordaintzen diete.
- Kontratazio-bide "sortzaile" horren erruz, langile horiek irakaskuntzan laguntzeko duten eskubidea kaltetzen da; izan ere, iraupen mugatuko kontratuek, hitzarmen kolektiboaren arabera, ezin dute irakatsi, eta, horrela, deialdian bertan adierazitakoa urratzen da. Aldi berean, beren kontratua beste batzuekin bateragarri egitea eragozten zaie, PIC langileek ez bezala.
Bigarren deialdiko kontratu horiek legezkoak ote diren arrazoizkoa baino arrazoizkoagoa den zalantzaren aurrean, Lan Ikuskaritzari egoera salatuko diogu.
Ikus dezakezunez, CCOOk zure eskubideak eta lan-baldintzak defendatzeko ezagutza, esperientzia eta motibazio argia ditu.
Kontuan hartu eta bozkatu CCOOk martxoaren 30ean
94 601 2437
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina